นายอำเภอในฐานะประธานกรรมการสุขาภิบาล

Abstract

สุขาภิบาลเป็นหน่วยการปกครองท้องถิ่นหน่วยหนึ่ง ในการศึกษาค้นคว้าผู้เขียนได้พิจารณาถึงตัวบุคคล การดำเนินการบริหาร และผลของการบริหาร เพื่อทราบว่านายอำเภอมีความเหมาะสมกับการดำรงตำแหน่งประธานกรรมการสุขาภิบาลเพียงใด มีอุปสรรคอะไรที่ควรนำมาวิเคราะห์เพื่อแก้ไข โดยศึกษาจากตัวบทกฎหมาย ระเบียบ คำสั่ง และงานทางด้านปฏิบัติ

จากผลการศึกษาปรากฏว่านายอำเภอมีบทบาทสำคัญในสุขาภิบาล เพราะมีอำนาจเต็มที่ในด้านการบริหารและด้านนิติบัญญัติ การให้อำนาจนายอำเภอเช่นนี้ ผู้เขียนเห็นว่าเป็นผลดีแก่สุขาภิบาลหลายประการ คือ.- 1. ช่วยให้การบริหารงานรวดเร็วขึ้น 2. ตัดปัญหายุ่งยากในการตกลงใจดำเนินงาน และ 3. ประหยัด

แต่สำหรับในกรณีที่นายอำเภอต้องเป็นประธานกรรมการสุขาภิบาลหลายแห่งนั้นจะเป็นผลเสีย เพราะประธานฯ จะขาดความใกล้ชิดกับประชาชน ผู้เขียนเห็นว่าควรให้กำนันหรือข้าราชการครูที่มีความสามารถสูงดำรงตำแหน่งประธานกรรมการสุขาภิบาล ยกเว้นสุขาภิบาลอันเป็นที่ตั้งของที่ทำการอำเภอ คงให้นายอำเภอเป็นประธานกรรมการต่อไป การมอบอำนาจเช่นนี้จะทำให้การบริหารงานสุขาภิบาลแต่ละแห่งดำเนินไปได้เต็มที่ หัวหน้าหน่วยงานกับประชาชนในเขตนั้น ๆ มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด ทำให้เกิดความร่วมมือด้วยดี และจะเป็นผลดีในการเร่งรัดสร้างความเจริญ

ในตอนท้ายของวิทยานิพนธ์ผู้เขียนได้เสนอแนะว่า เนื่องจากกิจการของสุขาภิบาลมีน้อยสุขาภิบาลควรได้กำหนดหน้าที่อื่น ๆ เพิ่มขึ้น หรือแก้ไขให้อยู่ในดุลพินิจของประธานกรรมการสุขาภิบาลที่จะจัดให้มีขึ้นได้ กิจการใหม่ ๆ ที่ควรเพิ่มขึ้นคือ การบำรุงการศึกษา การจัดให้มีโรงพยาบาล การเทศพาณิชย์ เป็นต้น และเนื่องจากอำนาจการบริหารงานก็ดี อำนาจทางด้านนิติบัญญัติก็ดี ตกอยู่แก่นายอำเภอแทบทั้งสิ้น จึงควรจะได้มีการควบคุม โดยเฉพาะจากประชาชน โดยการเพิ่มกรรมการสุขาภิบาลที่ได้รับเลือกจากประชาชนให้มากขึ้น ให้อนุกรรมการสุขาภิบาลมีกรรมการที่ได้รับเลือกจากประชาชนร่วมด้วย 2 คน ให้มีการแพร่หลายผลงาน พร้อมทั้งสถิติตัวเลขต่าง ๆ ให้ประชาชนทราบเสมอ ตลอดจนให้กรรมการสุขาภิบาลที่มาจากราษฎรมีส่วนในการตรวจสอบบัญชีการเงินของสุขาภิบาลด้วยทุกครั้งที่มีการตรวจสอบ นอกจากนี้ควรแยกอำนาจนิติบัญญัติและอำนาจบริหารออกจากกันอย่างเด็ดขาด โดยการมอบให้กรรมการสุขาภิบาลที่ได้รับเลือกตั้งจากราษฎรเป็นผู้ดำเนินการในการประชุมคณะกรรมการสุขาภิบาล ส่วนนายอำเภอซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมการสุขาภิบาลให้เข้าประชุมในฐานะกรรมการสุขาภิบาลตามธรรมดา ทั้งนี้จะเป็นการฝึกสอนประชาชนให้รู้จักใช้วิธีการและแนวความคิดในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยและทำให้ฝ่ายนิติบัญญัติสามารถควบคุมการบริหารงานของประธานกรรมการสุขาภิบาลได้เต็มที่.