บทบาทของพัฒนานิเทศก์ในทัศนะของพัฒนากร

Abstract

วัตถุประสงค์ของการศึกษาวิจัยเพื่อที่จะทราบว่าการปฏิบัติงานของพัฒนานิเทศก์ปัจจุบันถูกต้องและเหมาะสมกับบทบาทที่กำหนดไว้หรือไม่ โดยพิจารณาจากทัศนะของพัฒนากรเอง และเพื่อทราบความรู้สึกของพัฒนากรที่มีต่อพัฒนานิเทศก์และการนิเทศก์งาน ในการศึกษาเรื่องนี้ผู้เขียนได้กำหนดขอบเขตเฉพาะพัฒนานิเทศก์ตรีเท่านั้น จากการศึกษาปรากฎว่า อำนาจตามกฎหมายหรือระเบียบแบบแผนของทางราชการมีอิทธิพลมากต่อการปฏิบัติราชการ พัฒนากรส่วนใหญ่เข้าใจว่าพัฒนานิเทศก์มีส่วนร่วมในการใช้อำนาจบ้างโดยการให้คำแนะนำแก่เจ้าหน้าที่อื่น ๆ ซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาขึ้นไปจึงมีความโน้มเอียงที่จะปฏิบัติตาม แต่ผลก็ปรากฎว่าพัฒนากรเชื่อฟังและปฏิบัติตามเจ้าหน้าที่อื่น ๆ เช่น พัฒนากรอำเภอ นายอำเภอ และพัฒนากรจังหวัดมากกว่าพัฒนานิเทศก์ สิ่งนี้อาจเป็นผลเสียเพราะเจ้าหน้าที่เหล่านั้นเป็นเจ้าหน้าที่บริหาร ไม่มีความรู้ด้านวิชาการและความชำนาญในการถ่ายทอดเช่นพัฒนานิเทศก์ ในเรื่องฐานะของพัฒนานิเทศก์นับว่าเป็นปัจจัยประการหนึ่งที่ช่วยเสริมสร้างความนับถือในหมู่พัฒนากร ควรจะได้หาทางส่งเสริมให้พัฒนานิเทศก์มีฐานะด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการศึกษาและประสบการณ์ในการทำงานให้สูงขึ้น ทัศนะของพัฒนากรที่มีต่อการใช้หลักมนุษยสัมพันธ์ และลักษณะผู้นำในการปฏิบัติงานของพัฒนานิเทศก์เป็นปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งต่อความสำเร็จของระบบการนิเทศก์งานพัฒนาชุมชน แต่จากผลการศึกษาปรากฎว่า พัฒนานิเทศก์ส่วนใหญ่ยังไม่มีความรู้ความเข้าใจดีพอเกี่ยวกับหลักการและเทคนิคของมนุษยสัมพันธ์และลักษณะผู้นำ ทำให้พัฒนากรมีความรู้สึกศรัทธาและเชื่อถือน้อยกว่าที่ควร สำหรับในเรื่องเกี่ยวกับการแสดงบทบาทของงาน ทำให้เกิดความรู้สึกในหมู่พัฒนากรส่วนใหญ่ว่า พัฒนานิเทศก์ ไม่จำเป็นสำหรับงาน

ในตอนท้ายของวิทยานิพนธ์ ผู้เขียนได้เสนอแนะข้อแก้ไขปัญหาทั้ง 4 ประการ ดังได้กล่าวแล้วข้างต้น คือ ปัญหาเกี่ยวกับ อำนาจ ฐานะ การใช้หลักมนุษยสัมพันธ์ และบทบาทของพัฒนานิเทศก์ ตามความเห็นของพัฒนากร.