ภาวะผู้นำทางการบริหารของนายกเทศมนตรี

Abstract

ความมุ่งหมายของการศึกษาเพื่อทราบพฤติกรรมทางการบริหารของนายกเทศมนตรีว่ามีอยู่ในลักษณะเช่นไร โดยผู้เขียนได้กำหนดหัวข้อศึกษาออกเป็น 4 ประการ คือ ภาวะผู้นำที่เกี่ยวกับการปกครองบังคับบัญชาและการควบคุมงานของเทศบาล

ในเรื่องเกี่ยวกับภาวะผู้นำทางสังคมนั้น เนื่องจากประชาชนยังไม่เห็นความสำคัญของเทศบาล จึงไม่ค่อยให้ความเคารพนับถือและให้เกียรติแก่ตำแหน่งนายกเทศมนตรีเท่าที่ควร ทำให้ไม่ค่อยสนับสนุนช่วยเหลือเทศบาล ผู้เขียนเห็นควรเปลี่ยนกระบวนการต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการสรรหาบุคคลเข้ามาบริหารงาน หรือลดการควบคุมจากกระทรวงมหาดไทยลงเสียบ้าง และการใช้วิธีการเลือกตั้งตำแหน่งนายกเทศมนตรีโดยตรงจะทำให้ประชาชนสนใจในกิจการของเทศบาลมากขึ้น นอกจากนี้หน้าที่บางอย่างที่เป็นเรื่องของท้องถิ่น ควรมอบให้นายกเทศมนตรีดำเนินการเพื่อส่งเสริมความสำคัญของนายกเทศมนตรีมากขึ้น การกำหนดนโยบายของท้องถิ่น การริเริ่มงาน และความรับผิดชอบในการบริหารงานเทศบาลควรเป็นหน้าที่ของคณะเทศมนตรี โดยการนำของนายกเทศมนตรีและด้วยความเห็นชอบของสมาชิกสภาเทศบาล แต่ในทางปฏิบัติของไทยนโยบายเกิดจากพนักงานประจำโดยเฉพาะจากปลัดเทศบาลจึงทำให้เกิดขัดแย้งกันเสมอ ข้อควรปรับปรุง รัฐควรแก้ไขบทบัญญัติของกฎหมายเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 45 ซึ่งมีว่าเมื่อเทศบาลรับหลักการแห่งร่างเทศบัญญัติงบประมาณประจำปี คณะเทศมนตรีต้องออกจากตำแหน่งไปนั้นเสีย จะทำให้นายกเทศมนตรีมีอิสระที่จะกำหนดนโยบายบริหารเทศบาลหรือสนองความต้องการของประชาชนได้กว้างขวางขึ้น ปัญหาอีกประการหนึ่งคือการที่นายกเทศมนตรีไม่มีอิสระพอที่จะเลือกวินิจฉัยตกลงใจในเรื่องหนึ่งเรื่องใดตามความประสงค์ได้ เพราะกระทรวงมหาดไทยควบคุมอย่างเคร่งครัด และเพราะมีอิทธิพลภายนอกอื่น ๆ เช่น อิทธิพลของสมาชิกเทศบาล ส่วนการปกครองบังคับบัญชาและการควบคุมงานก็เป็นปัญหาสำคัญที่สุดของนายกเทศมนตรี เพราะนายกเทศมนตรีไม่มีอำนาจปกครองบังคับบัญชาปลัดเทศบาลและพนักงานอื่น ๆ ได้อย่างแท้จริง ปัญหาต่าง ๆ เหล่านี้ผู้เขียนได้เสนอแนะข้อแก้ไข เช่น ให้เปลี่ยนระบบการเลือกตั้งตำแหน่งนายกเทศมนตรีใหม่ ให้มีการมอบอำนาจวินิจฉัยสั่งการให้นายกเทศมนตรีมากขึ้น ให้มอบภาระหน้าที่ให้เทศบาลมากขึ้น และให้มีการพัฒนาบุคคลในตำแหน่งนายกเทศมนตรี.