การจ้างงานในอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิคส์ : กรณีศึกษาอำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา

Abstract

วัตถุประสงค์ในการศึกษาการจ้างงานในอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิคส์ กรณีศึกษาอำเภอบางปะกงจังหวัดฉะเชิงเทรา ครั้งนี้ มีด้วยกัน 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาถึงสภาพการจ้างงาน 2) เพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการเคลื่อนย้ายแรงงานเข้าสู่ภาคอุตสาหกรรมและ 3) เพื่อศึกษาถึงปัญหาแรงงานในภาคอุตสาหกรรม

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา มี 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 นายจ้างหรือผู้ประกอบการหรือผู้จัดการฝ่ายบุคคลของโรงงานอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิคส์ในอำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา จำนวน 15 โรงงาน และกลุ่มที่ 2 ลูกจ้างหรือผู้ประกอบอาชีพในอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิคส์ ของอำเภอดังกล่าว จำนวน 141 คน ซึ่งเลือกตัวอย่างโดย ขั้นแรกทำการเลือกโรงงานแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ขั้นต่อมา ทำการเลือกลูกจ้างจากโรงงานที่ได้จากการเลือกในขั้นแรก แบบ Accidental Sampling.

ผลการศึกษาข้อมูลจากผู้จัดการฝ่ายบุคคลของโรงงาน 15 แห่ง พบว่า.

1) อุตสาหกรรมอิเลคทรอนิกส์ ในอำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา มีการจ้างแรงงานหญิง (60.80 เปอร์เซนต์) มากกว่าแรงงานชาย (39.20 เปอร์เซนต์) แรงงานหญิงและแรงงานชายส่วนมากอยู่ในช่วงอายุ 20-29 ปี (54.85 เปอร์เซนต์) โดยส่วนใหญ่เป็นแรงงานระดับล่าง (71.10 เปอร์เซนต์) ซึ่งมีผู้จบการศึกษาระดับมัธยมต้นมากที่สุด (30.60 เปอร์เซนต์) แรงงานทั้งหมดเป็นลูกจ้างประจำ ซึ่งส่วนมากมีอายุการทำงาน 1-2 ปี (36.09 เปอร์เซนต์) และแรงงานส่วนใหญ่เป็นแรงงานในท้องถิ่น (ภายในอำเภอบางปะกง) (33.30.

2) สัดส่วนของแรงงาน วิศวกร : ช่างเทคนิค : แรงงานอื่น ๆ ของอุตสาหกรรม เป็น 1:5.6:51.2 เมื่อแยกพิจารณาตามประเภทของกลุ่มผลิตภัณฑ์ พบว่า สัดส่วนของอุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟ้า เป็น 1:14.7:84.8 และ สัดส่วนของอุตสาหกรรมชิ้นส่วนอุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์ เป็น 1:2:37.

3) สัดส่วนของทุนต่อแรงงานของอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิคส์ เท่ากับ 190,030 บาท/คน โดยอุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟ้ามีสัดส่วนทุนต่อแรงงาน เป็น 272,950 บาท/คน ซึ่งสูงกว่าอุตสาหกรรมชิ้นส่วนอุปกรณ์อิเลคทรอนิคส์ ที่มีสัดส่วน เป็น 117,576 บาท/คน

4) สัดส่วนรายได้เฉลี่ยต่อคนต่อเดือนของแรงงานในภาคอุตสาหกรรม (7,454 บาท/คน/เดือน) เทียบกับรายได้เฉลี่ยต่อคนต่อเดือนของแรงงานในภาคเกษตรกรรมของจังหวัดฉะเชิงเทรา (1,207 บาท/คน/เดือน) เท่ากับ 6.1 : 1.

ผลการศึกษาข้อมูลจากลูกจ้าง 141 คน จาก 6 โรงงาน พบว่า.

1) ปัจจัยที่มีผลมากที่สุดต่อการเคลื่อนย้ายแรงงานเข้าสู่ภาคอุตสาหกรรมและเข้าสู่อำเภอบางปะกง คือ ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ ซึ่งได้แก่ ค่าจ้าง/เงินเดือนสูง สวัสดิการดี การคมนาคมสะดวกมีรถรับส่ง มีโอกาสก้าวหน้า ได้เรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ฯลฯ.

2) ปัจจัยที่มีผลต่อการย้ายเข้ามาพักอาศัยอยู่ในอำเภอบางปะกงมากที่สุด คือ ปัจจัยด้านสังคม ซึ่งได้แก่ ใกล้ที่ทำงาน สะดวก มีญาติ/เพื่อนอยู่ มีคนชักชวน ลดความเสี่ยงจากอันตรายที่เกิดจากการเดินทางไกล ฯลฯ.

ผลจากการศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม พบว่า ปัญหาแรงงานที่เกิดขึ้นในภาคอุตสาหกรรมของฝ่ายนายจ้างมี 3 ประการใหญ่ ๆ ได้แก่ ปัญหาการขาดแคลนแรงงานซึ่งเป็นแรงงานวิชาชีพเฉพาะ และแรงงานระดับล่าง ปัญหาการจ่ายค่าจ้างแรงงานสูงสำหรับแรงงานวิชาชีพเฉพาะที่หายาก และปัญหาข้อพิพาทแรงงาน ส่วนปัญหาของฝ่ายลูกจ้าง ได้แก่ ปัญหาเรื่องค่าตอบแทน สภาพแวดล้อมของที่ทำงาน และปัญหาส่วนตัว.

อุตสาหกรรมอิเลคทรอนิกส์เป็นอุตสาหกรรมหนึ่งที่รัฐบาลสามารถส่งเสริมให้มีในภูมิภาคอื่น ๆ เพื่อช่วยให้เกิดการกระจายความเจริญไปสู่ส่วนภูมิภาค ทั้งยังสามารถแก้ปัญหาการเคลื่อนย้ายของแรงงานเข้าสู่กรุงเทพฯได้ แต่รัฐบาลควรมีส่วนเร่งแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานวิชาชีพเฉพาะในด้านต่าง ๆ เช่น วิศวกร นักคอมพิวเตอร์ โดยการวางแผนการศึกษาเพื่อผลิตกำลังคนให้เหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงานในอุตสาหกรรมประเภทนี้ และแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานระดับล่างโดยจัดให้มีการฝึกอบรมแรงงาน ประสานผลประโยชน์และแก้ไขปัญหาข้อขัดแย้งระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง ดำเนินการอย่างเข้มงวดในการตรวจสอบและควบคุมโรงงานอุตสาหกรรมทุกแห่งให้มีมาตรการป้องกันมลพิษ