การมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชน : ศึกษาเปรียบเทียบผู้เคยย้ายถิ่นและผู้ที่ไม่เคยย้ายถิ่น

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์หลัก 2 ประการ กล่าวคือ ศึกษาเปรียบเทียบการมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาของกลุ่มผู้เคยย้ายถิ่นและไม่เคยย้ายถิ่น และศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชนทั้ง 2 กลุ่ม โดยกิจกรรมการพัฒนาที่นำมาศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ กิจกรรมเกี่ยวกับศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต ร้านค้ากองทุนหมู่บ้าน กลุ่มเกษตรกร การพัฒนาหมู่บ้าน โดยในการวิเคราะห์นั้นพิจารณาทั้งแบบแยกรายกิจกรรมและรวมทั้ง 5 กิจกรรมเข้าด้วยกัน สำหรับปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการมีส่วนร่วมที่นำมาศึกษาได้แก่ การมีตำแหน่งทางสังคม ความคาดหวังต่อประโยชน์ที่จะได้รับ เพศ อายุ การศึกษา อาชีพปัจจุบัน ฐานะของครอบครัว ระยะเวลาของการย้ายถิ่น และอาชีพขณะย้ายถิ่น

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย กลุ่มผู้เคยย้ายถิ่นและกลุ่มผู้ไม่เคยย้ายถิ่น กลุ่มละ 100 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างจาก 7 หมู่บ้าน จากอำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ได้แก่ ร้อยละ, chi-square, t-test, one-way analysis และ multiple regressions.

ผลการศึกษามีดังนี้ ประการที่หนึ่ง ไม่มีความแตกต่างระหว่างผู้เคยย้ายถิ่นกับผู้ไม่เคยย้ายถิ่น ในการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชนทุกกิจกรรม และในกิจกรรมภาพรวม ประการที่สอง ผลจากการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ พบว่า ทั้งในกลุ่มผู้เคยย้ายถิ่นและไม่เคยย้ายถิ่น การมีตำแหน่งทางสังคมและความคาดหวังต่อประโยชน์ที่จะได้รับ มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชนทุกกิจกรรมและในกิจกรรมภาพรวม เฉพาะกรณีในกลุ่มย้ายถิ่น การมีตำแหน่งทางสังคมเป็นเพียงปัจจัยเดียวที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาหมู่บ้าน