การปฏิรูปองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบพิเศษของกรุงเทพมหานคร : ศึกษากรณีการปฏิรูปโครงสร้างเพื่อการมีส่วนร่วมของประชาชน

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงสภาพความเป็นมาของกรุงเทพมหานครตั้งแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน ศึกษาโครงสร้างและอำนาจหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบพิเศษของ กรุงเทพมหานครและศึกษาโครงสร้างและอำนาจหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของต่างประเทศ ศึกษาถึงการมีส่วนร่วมของประชาชนในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบพิเศษของ กรุงเทพมหานคร วิเคราะห์หาแนวทางการปฏิรูปองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบพิเศษของ กรุงเทพมหานคร โดยมุ่งเน้นศึกษาการปฏิรูปด้านโครงสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชน ตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 เพื่อให้เหมาะสมและสอดคล้อง กับสภาพของกรุงเทพในปัจจุบัน ผลจากการศึกษาพบว่า การจัดระเบียบโครงสร้างการบริหารราชการกรุงเทพมหานครตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 ไม่มีการกำหนดโครงสร้างที่ให้ ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการบริหารกิจการของกรุงเทพมหานคร ส่งผลให้การดำเนินนโยบาย ต่างๆของฝ่ายบริหารไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร เนื่องจากไม่ได้มีการเปิดโอกาสให้ประชาชนหรือ ชุมชนซึ่งเป็นรากฐานสำคัญในการพัฒนาหรือขับเคลื่อนนโยบายเข้ามามีส่วนร่วมในการแสดงความ คิดเห็นหรือเสนอแนะแนวทางหรือนโยบายต่างๆ ผู้วิจัยจึงเสนอให้มีการปฏิรูปโครงสร้างระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานครตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 เพื่อให้ประชาชนเข้ามามีส่วน ร่วม โดยให้มีการจัดโครงสร้างการบริหารราชการกรุงเทพมหานครออกเป็น 2 ระดับ (Two-Tier) ได้แก่ (1) โครงสร้างระดับบนเรียกว่า“กรุงเทพมหานคร” ทำหน้าที่ในการวางแผนพัฒนาและทำ หน้าที่บริหารนโยบายประสานงานในเรื่องที่มีผลกระทบในภาพรวม (2) โครงสร้างระดับล่างเรียกว่า “นครบาล” ทำหน้าที่จัดทำบริการสาธารณะเพื่อตอบสนองประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบให้มากที่สุด โดยในโครงสร้างระดับบนผู้วิจัยเห็นควรให้มี “คณะกรรมการด้านการบริหาร การเศรษฐกิจและสังคม ของกรุงเทพมหานคร” โดยมีที่มาจากตัวแทนภาคประชาชนที่มีความเชียวชาญเฉพาะด้านเข้ามามี ส่วนร่วมเพื่อทำหน้าที่เป็นเสมือนผู้ช่วยผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครในการวางแผนในภาพรวมของ กรุงเทพมหานคร ในส่วนโครงสร้างระดับล่างผู้วิจัยเสนอแนะเพิ่มเติมในส่วนของการจัดตั้ง “สภาพลเมืองนครบาล” โดยมีที่จากตัวแทนภาคประชาชนส่วนต่างๆเข้ามามีส่วนร่วมในการวาง แผนการดำเนินการหรือโครงการต่างๆภายในเขตพื้นที่นครบาล ติดตามประเมินผลการทำงาน และ เชื่อมโยงความสัมพันธ์กับประชาชน เพื่อให้ตอบสนองความต้องการของประชาชนให้มากที่สุด โดย เมื่อพื้นที่นครบาลเป็นพื้นที่ที่มีความใกล้ชิดประชาชนมากที่สุดและมีประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการ พัฒนาด้วยก็จะส่งผลให้การทำงานต่างๆ เป็นไปอย่างมีเป้าหมายและมีประสิทธิภาพ