การศึกษาความพยายามในการจัดเก็บภาษีขององค์การบริหารส่วนตำบล กรณีศึกษาจังหวัดปทุมธานี

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความพยายามในการจัดเก็บภาษีโดย เปรียบเทียบภาษีที่จัดเก็บได้จริงกับภาษีที่ควรจะเก็บได้ขององค์การบริหารส่วนตำบล 2) เพื่อศึกษา เปรียบเทียบความพยายามในการจัดเก็บภาษีขององค์การบริหารส่วนตำบลที่มีขนาดเท่ากันและ แตกต่างกัน และอธิบายสาเหตุของความแตกต่าง

การศึกษานี้ใช้ข้อมูลทุติยภูมิและการสัมภาษณ์ในการศึกษาได้แก่ ข้อมูลงบประมาณของ องค์การบริหารส่วนตำบล ย้อนหลัง 3 ปี ตั้งแต่ปี งบประมาณ 2554-2556 ผู้ให้ข้อมูลในการสัมภาษณ์คือ ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบล รองปลัดองค์การบริหารส่วนตำบล หัวหน้าฝ่ายการคลัง และเจ้าหน้าที่ฝ่ายจัดเก็บรายได้ขององค์การบริหารส่วนตำบล กลุ่มตัวอย่างใช้วิธีสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยแบ่งกลุ่มตัวอย่างตามขนาดขององค์การบริหารส่วนตำบล ตามการแบ่งขนาดของสำนักงานการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (สกถ.) ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ขนาด 1) องค์การบริหารส่วนตำบลขนาดเล็ก ได้แก่องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อเงินและองค์การบริหารส่วนตำบลบางพูด 2) องค์การบริหารส่วนตำบลขนาดกลางได้แก่องค์การบริหารส่วนตำบลคลองสามและองค์การบริหารส่วนตำบลคลองห้า และ 3) องค์การบริหารส่วนตำบลขนาดใหญ่ได้แก่ องค์การบริหารส่วนตำบลบึงคำพร้อยและองค์การบริหารส่วนตำบลคลองสี่ โดยภาษีที่นำมาหาค่าความพยายามคือ ภาษีโรงเรือนและที่ดิน ภาษีบำรุงท้องที่และภาษีบำรุง ผลการศึกษาพบว่า องค์การบริหารส่วนตำบลขนาดเล็กมีความพยายามในการจัดเก็บภาษี ทุกประเภทสูงกว่าองค์การบริหารส่วนตำบลขนาดกลางและขนาดใหญ่ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลง ในฐานภาษีในแต่ละปี น้อยและมีพื้นที่รับผิดชอบน้อยการลงสำรวจฐานภาษีจึงทา ได้ง่ายและตรง ตามความเป็นจริง แตกต่างจากองค์การบริหารส่วนตำบลขนาดกลางและขนาดใหญ่ ที่มีการ เปลี่ยนแปลงของฐานภาษีในแต่ละปี มาก การสำรวจพื้นที่จึงทา ได้ไม่ทั่วถึง

ปัญหาที่ส่งผลต่อความพยายามในการจัดเก็บภาษี ภาษีโรงเรือนและที่ดิน เป็นภาษีที่มีความ พยายามในการจัดเก็บสูงในองค์การบริหารส่วนตำบลทุกขนาด เนื่องจากผู้เสียภาษีเป็นบุคคลที่อยู่ ในพื้นที่สามารถติดตาม ทวงถามได้ง่าย ซึ่งองค์การบริหารส่วนตำบลส่วนใหญ่มีการทำความเข้าใจ กับผู้เสียภาษี แต่ก็มีปัญหาการจัดเก็บในองค์การบริหารส่วนตำบลบางแห่งที่มีการเลี่ยงภาษี โดย อาศัยความใกล้ชิดส่วนตัวกับนักการเมืองท้องถิ่นส่งผลให้การจัดเก็บภาษีต่ำกว่าที่ควรจะเป็น ภาษีบำรุงท้องที่ เป็นภาษีที่มีปัญหาในการจัดเก็บมากที่สุดขององค์การบริหารส่วนตำบล ทุกขนาด เนื่องจากผู้เสียภาษีบางส่วนไม่ใช่บุคคลที่อยู่ในพื้นที่ การติดตามทวงถามจึงทำได้ยาก ประกอบกับการไม่ได้รับความร่วมมือด้านข้อมูลของผู้ถือครองที่ดินจากหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง จึงทาให้ความพยายามในการจัดเก็บภาษีบำรุงท้องที่ขององค์การบริหารส่วนตำบลทุกขนาดมีค่า ความพยายามต่ำ

สำหรับภาษีป้าย ความพยายามในการจัดเก็บภาษีป้ายขององค์การบริหารส่วนตำบลทุก ขนาดมีความพยายามในการจัดเก็บใกล้เคียงกัน แต่ก็มียังมีองค์การบริหารส่วนตำบลบางแห่งที่มี ปัญหาในการจัดเก็บ เนื่องจากขาดการเร่งรัดติดตามอย่างจริงจัง เนื่องจากเกรงว่าจะมีผลกระทบต่อ คะแนนความนิยมในพื้นที่ของนักการเมืองท้องถิ่น