การเปรียบเทียบต้นทุนทางตรงและทางอ้อมระหว่างการรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย: การประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย
by ดวงกมล อมรลักษณ์ปรีชา
Title: | การเปรียบเทียบต้นทุนทางตรงและทางอ้อมระหว่างการรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย: การประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย |
Other title(s): | The comparison of direct and indirect costs between HD and CAPD treatments among ESRD patients: an actuarial valuation |
Author(s): | ดวงกมล อมรลักษณ์ปรีชา |
Advisor: | อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์ |
Degree name: | วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต |
Degree level: | Master's |
Degree discipline: | สถิติประยุกต์ |
Degree department: | คณะสถิติประยุกต์ |
Degree grantor: | สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ |
Issued date: | 2018 |
Publisher: | สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ |
Abstract: |
โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย เป็นโรคหนึ่งที่มีต้นทุนค่ารักษาพยาบาลสูงมาก นอกจากมีต้นทุนค่ารักษาพยาบาลแล้ว ยังมีต้นทุนอื่นๆ อีกมากมาย ประกอบกับผู้ป่วยมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ดังนั้น การทราบจำนวนผู้ป่วย และจำนวนเงินที่ต้องเตรียมไว้สำหรับอนาคต ช่วยให้สามารถวางแผนและเตรียมความพร้อมในด้านต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างตารางชีพระหว่างผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ฉายภาพประชากรผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย และเปรียบเทียบต้นทุนระหว่างผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD)
วิธีวิจัย แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน คือ การสร้างแบบจำลองพยากรณ์อัตราความชุกรายอายุผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยการวิเคราะห์พหุระดับ การวิเคราะห์การรอดชีพผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยการสร้างตารางชีพ การฉายภาพประชากรผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยวิธีองค์ประกอบรุ่นอายุ และการเปรียบเทียบต้นทุนระหว่างผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ด้วยการประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย
การสร้างแบบจำลองพหุระดับพยากรณ์อัตราความชุกรายอายุผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยการวิเคราะห์พหุระดับ 2 ระดับ ตัวแปรพยากรณ์ระดับที่ 1 คือ จุดกึ่งกลางช่วงอายุ (age) ของผู้ป่วย และตัวแปรพยากรณ์ระดับที่ 2 คือ ปีที่สำรวจ (year) อัตราความชุกโรคเบาหวาน (DM) และอัตราความชุกโรคความดันโลหิตสูง (HP) ในปีก่อนหน้า แบบจำลองที่พัฒนาเป็นดังนี้
ln(prevalence) = [-0.55 + 0.10(cohort) + 0.17(DMj-1)] + 15.13(age) - 0.08(age2)
แบบจำลองนี้มีค่า R2 = 99.58% และค่าเฉลี่ยร้อยละความคลาดเคลื่อนสัมบูรณ์ (MAPE) เท่ากับ 10.25%
การวิเคราะห์การรอดชีพผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยการสร้างตารางชีพ ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) มีอัตรารอดชีพสูงกว่าวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ทุกกลุ่มอายุ
การฉายภาพประชากรผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายด้วยวิธีองค์ประกอบรุ่นอายุ พิจารณาองค์ประกอบ ผู้ป่วยเดิม ผู้ป่วยใหม่ ผู้ป่วยเปลี่ยนวิธีการรักษา และผู้ป่วยเสียชีวิต ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) มีจำนวนมากกว่าวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD)
การเปรียบเทียบต้นทุนระหว่างผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ด้วยการประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย แบ่งต้นทุนเป็น 3 ส่วน คือ ต้นทุนทางตรงที่เกี่ยวข้องกับทางการแพทย์ (DMC) ต้นทุนทางตรงที่ไม่เกี่ยวข้องกับทางการแพทย์ (DNC) และต้นทุนทางอ้อม (IC) ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) มีต้นทุนทางตรงที่เกี่ยวข้องกับทางการแพทย์ (DMC) และต้นทุนทางตรงที่ไม่เกี่ยวข้องกับทางการแพทย์ (DNC) สูงกว่าวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) แต่มีต้นทุนทางอ้อม (IC) ต่ำกว่า ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) มีจำนวนมากกว่าและมีชีวิตอยู่รอดนานกว่า จึงมีต้นทุนรวมทั้งหมดสูงกว่า หากพิจารณาต้นทุนต่อหัวแล้ว ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) กลับมีต้นทุนต่ำกว่า
การวิเคราะห์ความไว กำหนดสถานการณ์ขึ้นมา 2 สถานการณ์ คือ สถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ทุกคน และสถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ทุกคน สถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ทุกคน มีจำนวนผู้ป่วยมากกว่าวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) เพราะวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) มีอัตรารอดชีพสูงกว่า สถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ทุกคน มีต้นทุนสูงกว่าสถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ทุกคน ยกเว้นต้นทุนทางตรงที่ไม่เกี่ยวข้องกับทางการแพทย์ (DNC) เมื่อรวมต้นทุนทั้ง 3 ส่วน สถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ทุกคน มีต้นทุนสูงที่สุด ส่วนสถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ทุกคน และสถานการณ์ปกติ มีค่าใกล้เคียงกัน เมื่อพิจารณาต้นทุนต่อหัว สถานการณ์ที่ผู้ป่วยรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ทุกคน มีต้นทุนต่ำที่สุด
ในปี พ.ศ. 2584 ประเทศไทยจะมีจำนวนผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกไตประมาณ 2.3 ล้านคน เป็นผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ประมาณ 1.7 ล้านคน และวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ประมาณ 6 แสนคน ใช้ต้นทุนทั้งหมด ประมาณ 2,600,000 ล้านบาท ประกอบด้วย ต้นทุนสำหรับผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) ประมาณ 1,700,000 ล้านบาท และต้นทุนสำหรับผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ประมาณ 900,000 ล้านบาท
ผลการวิจัยนี้ นอกจากเป็นประโยชน์สำหรับการประเมินผลการรักษาแล้ว ยังสามารถนำไปวางแผนพัฒนาระบบบริการสุขภาพให้มีประสิทธิภาพ การเพิ่มจำนวนแพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ การจัดซื้อยาและเวชภัณฑ์ต่างๆ ให้เพียงพอ และเป็นแนวทางในการจัดสรรงบประมาณสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายในอนาคตได้อีกด้วย |
Description: |
วิทยานิพนธ์ (วท.ม. (สถิติประยุกต์))--สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, 2561 |
Keyword(s): | e-Thesis
โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย การฟอกเลือดด้วยไตเทียม |
Resource type: | วิทยานิพนธ์ |
Extent: | 140 แผ่น |
Type: | Text |
File type: | application/pdf |
Language: | tha |
Rights: | ผลงานนี้เผยแพร่ภายใต้ สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0) |
URI: | http://repository.nida.ac.th/handle/662723737/4477 |
Files in this item (CONTENT) |
|
View ทรัพยากรสารสนเทศทั้งหมดในคลังปัญญา ใช้เพื่อประโยชน์ทางการเรียนการสอนและการค้นคว้าเท่านั้น และต้องมีการอ้างอิงแหล่งที่มาทุกครั้งที่นำไปใช้ ห้ามดัดแปลงเนื้อหา และทำสำเนาต่อ รวมถึงไม่ให้อนุญาตนำไปใช้ประโยชน์เพื่อการค้า ไม่ว่ากรณีใด ๆ ทั้งสิ้น
|
This item appears in the following Collection(s) |
|
|