อุดมการณ์การเมือง (11) สตรีนิยม ความยากลำบากในการข้ามพ้นปิตาธิปไตย

Abstract

จุดเริ่มต้นยุคแรกของ สตรีนิยม เกิดกลางศตวรรษที่ 19 บนฐานของการเรียกร้องความเท่าเทียมทางเพศทั้งในเรื่องสิทธิทางการเมืองและกฎหมาย โดยเฉพาะสิทธิในการเลือกตั้ง ถัดมาในทศวรรษที่ 1960 และ 1970 สตรีนิยมมีการเคลื่อนไหวและการจัดตั้งความคิดเข้มข้นยิ่งขึ้น โดยเฉพาะความคิดเกี่ยวกับการปลดปล่อยสตรีให้เป็นอิสระจากการครอบงำของความคิดปิตาธิปไตย(ระบบพ่อปกครองลูก) และมีอำนาจกำหนดปริมณฑลส่วนตนด้วยตนเอง แก่นความคิดหลักของสตรีนิยมมีสี่ประการคือ การให้คำนิยามการเมืองแบบใหม่ การวิพากษ์อุดมการณ์ปิตาธิปไตย เพศและเพศสภาพ และความเท่าเทียมและความแตกต่าง ด้านการเมืองในโลกตั้งแต่อดีตจวบจนถึงปัจจุบันเป็นการเมืองของบุรุษ และความเป็นบุรุษนี้เชื่อมโยงกับพื้นที่สาธารณะหรือสังคม ทั้งที่เกี่ยวข้องกับการเมือง การศึกษา อาชีพ ศิลปะ และวรรณกรรม สตรีนิยมมีความคิดที่ต้องการเปลี่ยนแปลงการเมืองแบบ บุรุษชีวิตสาธารณะ เป็นการเมืองแบบ สตรีชีวิตส่วนตัว ซึ่งเป็นการเมืองที่เน้นและให้ความสนใจเรื่องบทบาทครอบครัว บทบาทการกำเนิดเด็ก การเลี้ยงดูเด็ก และการทำงานในครอบครัว ด้านสตรีนิยมมี 4 อุดมการณ์ย่อย คือ สตรีนิยมแบบเสรีนิยม สตรีนิยมแบบสังคมนิยม สตรีนิยมแบบเข้มข้น และสตรีนิยมแบบคลื่นที่สาม สตรีนิยมส่วนใหญ่ยังคงยึดมั่นและศรัทธาต่อเป้าหมายของความเท่าเทียมทางเพศและเชื่อว่าสามารถสถาปนาความสมานฉันท์ระหว่างเพศได้ โดยเฉพาะสังคมที่ไม่มีการเหยียดเพศ ในสังคมไทยผู้หญิงมีสิทธิเลือกตั้งอย่างเป็นทางการพร้อม ๆ กับผู้ชาย ตั้งแต่มีการเลือกตั้งเกิดขึ้นครั้งแรกขบวนการสตรีนิยมในสังคมไทยมีการเคลื่อนไหวโดยวิชาการและองค์การพัฒนาเอกชนบางกลุ่ม อย่างไรก็ตามความคิดแบบสตรีนิยมแบบเสรีนิยมมีอิทธิพลต่อสังคมไทยในปัจจุบันไม่น้อย จึงทำให้มีการส่งเสริมบทบาทและกำหนดมาตรการเสริมสร้างสิทธิทางการเมืองของสตรีมากขึ้น รวมถึงมีการจัดตั้งหน่วยงานระดับกรมในกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์เพื่อส่งเสริมบทบาทและสิทธิของสตรีให้มีความเท่าเทียมกับบุรุษ แต่ยังมีความเป็นจริงอย่างหนึ่งที่ไม่สามารถปฏิเสธได้ก็คือ สังคมไทยอุดมไปด้วยความคิดและความเชื่อแบบปิตาธิปไตยหรือบิดา (ผู้ชาย) เป็นใหญ่ ซึ่งยังคงเป็นความคิดกระแสหลักที่ครอบงำผู้คนส่วนใหญ่ในสังคม การขยายบทบาทสตรีให้เพิ่มมากขึ้นจนมีความเท่าเทียมกับบุรุษในปริมณฑลทางการเมือง วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ ยังคงเป็นเรื่องที่ต้องมีการต่อสู้ทางความคิด ทางวัฒนธรรมและทางการเมืองอีกยาวนาน