การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอัตลักษณ์ทางกลุ่มชาติพันธุ์ม้งผ่านกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: กรณีศึกษาหมู่บ้านม้งกิ่วกาญจน์ ตำบลริมโขง อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 4 วัตถุประสงค์ คือ (1) เพื่อสำรวจอัตลักษณ์ทางกลุ่มชาติพันธุ์ม้งของหมู่บ้านชาวม้งกิ่วกาญจน์ (2) เพื่อศึกษาศักยภาพของอัตลักษณ์ทางกลุ่มชาติพันธุ์ม้งที่สามารถนำเอาไปสร้างมูลค่าเพิ่มทางการท่องเที่ยวผ่านกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ได้ (3) เพื่อศึกษาศักยภาพในการจัดการการท่องเที่ยวของหมู่บ้านชาวม้งกิ่วกาญจน์ และ (4) เพื่อสร้างรูปแบบการท่องเที่ยว โดยการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอัตลักษณ์ทางกลุ่มชาติพันธุ์ม้งผ่านกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ซึ่งกลุ่มตัวอย่างของการศึกษานี้ ประกอบไปด้วย 4 กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานภาคเอกชน ประชาชนในท้องถิ่น และนักท่องเที่ยว รวมทั้งหมดจำนวน 73 คน โดยใช้การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง และการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์แก่นสาร ผลการศึกษาพบว่าอัตลักษณ์ทางกลุ่มชาติพันธุ์ม้งของหมู่บ้านม้งกิ่วกาญจน์มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและสามารถนำเอาไปสร้างมูลค่าเพิ่มทางการท่องเที่ยวผ่านกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ได้ ตลอดจนหมู่บ้านม้งกิ่วกาญจน์มีศักยภาพการจัดการการท่องเที่ยวในด้านการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ดังนั้นรูปแบบการท่องเที่ยวของหมู่บ้านม้งกิ่วกาญจน์ที่สร้างขึ้นจึงเป็นการท่องเที่ยวแบบผสมผสานและประกอบไปด้วยกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ 8 ฐานกิจกรรม ได้แก่ วิถีเกษตรกรชาวม้ง อาภรณ์แห่งขุนเขา ความเชื่อและศรัทธา ปีใหม่ม้ง จังหวะชาวม้ง เรือนพื้นถิ่นเขา ภูมิปัญญาแห่งไพร และสีสันแห่งผืนผ้า

This qualitative research contained four objectives which were (1) to survey Hmong ethnic identity of Homg Kiew Kan Village, (2) to study the competency of Hmong ethnic identity which could increase the value of tourism through a creative tourism activity, (3) to study the tourism management competency of Hmong Kiew Kan Village, and (4) to create a tourism pattern that increases the value of tourism through a creative tourism activity. The sample of this study included four sample groups which were a state unit, private unit, local people, and tourists, total of 73 people. The tools were a semi-structured interview and participatory observation, and data are summarized by thematic analysis. Based on the study, it was found that the Hmong ethnic identity of Homg Kiew Kan Village contained a diversity of cultures and could increase the value of tourism through a creative tourism activity. In addition, the village had the competency to manage tourism conservation, culture, and local wisdom. Consequently, the created tourism pattern of Homg Kiew Kan Village must be combined tourism that consists of eight creative tourism activities which are Hmong agricultural lifestyle, Costume of the Mountain, Belief and Faith, Hmong’s New Year, Hmong Rhythm, Home on the Mountains, Wisdom of the Forest, and Color of their Clothes.