การมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ไขปัญหาหมอกควันจากการเผาในที่โล่งในจังหวัดลำปาง

Abstract

การศึกษาคร้ังนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน ปัจจัยความสําเร็จ ปัญหา/อุปสรรคเพื่อเสนอแนวทางการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการป้องกันและแก้ไขปัญหาหมอกควนจากการเผาในที่โล่งจังหวัดลำปางโดยการวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง กับกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียใน จังหวัดลำปาง ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาหมอกควนในจังหวัดลำปางมีสาเหตุจากกิจกรรมการเผาในที่โล่ง ของประชาชนทั้งในและนอกพื้นที่จังหวัดลำปาง ร่วมกับลักษณะทางภูมิศาสตร์และภูมิอากาศของ จังหวัดลำปางซึ่งมีลักษณะเป็นแอ่งกระทะซึ่งเอื้อต่อการการสะสมของมลพิษทางอากาศ ทั้งนี้จากการศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชน พบว่า การมีส่วนร่วมของประชาชนน้ันมีกระบวนการเริ่มต้นการดำเนินกิจกรรมในเวลาที่เหมาะสม มีความครอบคลุมผู้มีส่วนได้เสีย มีความจริงใจในการดำเนินกิจกรรม และมีการคำนึงถึงความเหมาะสมของทรัพยยากรในการดำเนินกิจกรรม โดย รูปแบบการมีส่วนร่วม พบว่า มีการเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในรูปแบบต่าง ๆ ได้แก่ การระบุสาเหตุของปัญหาร่วมแสดงความคิดเห็น วางแผน ร่วมปฏิบัติและประเมิลผลที่ได้จากการดำเนินกิจกรรม ซึ่งปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชน ได้แก่ ความตระหนกและจิตสำนึก ของประชาชนในพื้นที่ความคาดหวังในผลประโยชน์ที่พึงมีร่วมกันความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ ปัญหาและผลกระทบของปัญหาหมอกควันจากการเผาในที่โล่งทั้งจากการมีประสบการณ์ตรงหรือ รับรู้จากสื่อประชาสัมพันธ์ และศักยภาพของผู้นำชุมชน ในส่วนของปัญหา/อุปสรรคของการมีส่วนร่วม ได้แก่การจัดการกับผู้มีส่วนได้เสียนอกพื้นที่การขาดแคลนงบประมาณ บุคลากรและ อุปกรณ์ที่มีความเหมาะสม