แนวทางการส่งเสริมการจัดการขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ กรณีศึกษาเทศบาลนครนนทบุรี

Abstract

การวิจันี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจยัที่มีความสัมพนัธ์กับการจัดการขยะที่สามารถนำกลับ มา ใช้ใหม่ได้(Recyclable Waste) ของเทศบาลนครนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี รวมถึงเสนอแนวทางการจัดการ ขยะที่สามารถนำกลับ มาใช้ใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปริมาณร่วมกับการ วิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งทำการศึกษาโดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการจัดการขยะภายในครัวเรือนของกลุ่มตัวอย่างครัวเรือนที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลนนทบุรีจำนวน 306 ครัวเรือน ด้วยวิธีการสุ่มแบบมี ระบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมวิเคราะห์ทางสถิติสำเร็จรูปที่ระดับความเชื่อมั่น ร้อยละ 95 ร่วมกับการศึกษาบทบาทของเทศบาลนครนนทบุรีและสถานประกอบการรับซื้อขยะรีไซเคิลในเขต เทศบาลนครนนทบุรีที่มีต่อการจัดการขยะ โดยใช้แบบสัมภาษณ์ร่วมกับแบบสังเกตการณ์ใช้สถิติ เชิงพรรณนา ได้แก่จำนวน ร้อยละค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ t-test และ F-test ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 พบว่า กลุ่มครัวเรือนตัวอย่างเกินกว่ากึ่งหนึ่ง มีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะอยู่ในระดับสูง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.86)และมีพฤติกรรมในการจัดการขยะอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.98) ครัวเรือนมีการคัดแยกขยะ ประเภทขวดพลาสติกกระดาษ ลังกระดาษ และขวดแก้ว คิดเป็นร้อยละ 70.3, 60.8, 60.5และ 60.1 ตามลำดับ ของการคัดแยกขยะทั้งหมด ซึ่งขยะดังกล่าวเป็นขยะที่สามารถจำหน่ายได้ง่าย มีรถรับซื้อ ถึงที่ ขณะที่ขยะประเภทอื่นๆที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ไดนั้น ไม่มีสถานที่รับซื้อครัวเรือนส่วนใหญ่จึงใช้วิธีการทิ้งรวมกับขยะอื่นๆ โดยไม่มีการคัดแยกเนื่องจากครัวเรือนไม่มีแรงจูงใจในการ คัดแยกและจากการสังเกตการณ์ พบว่า วิธีการจัดเก็บขยะของทางเทศบาลเป็นวิธีการเก็บขนแบบ รวม จึงไม่มีความจำเป็นในการคัดแยก ซึ่งปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการคัดแยกขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ของครัวเรือนนั้นคือระดับการศึกษา รายได้และความรู้ความเข้าใจต่อการจัดการขยะที่สามารถนา กลับมาใช้ใหม่ได้ในส่วนของปัจจยัอื่นที่ส่งผลต่อการคัดแยกขยะที่สามารถนำกลับ มาใช้ใหม่ของครัวเรือน ได้แก่ผลตอบแทนที่ได้รับ ข้อจำกัดของพื้นที่ที่ใช้ในการจัดเก็บขยะ เพื่อรอการจำหน่ายและช่องทางการจำหน่ายที่สะดวก มีรถรับซื้อถึงที่ ดังนั้น แนวทางการส่งเสริม การจัดการขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่จึงควรสร้างความร่วมมือ ระหว่าง 3 ภาคส่วน โดย เทศบาลฯควรมีการรณรงคให้ค้วามรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะที่ถูกวิธีเปลี่ยนรูปแบบการจัดเก็บขยะ เพื่อให้ประชาชนเกิดความตระหนักในการคัดแยกรวมถึงเป็นศูนยก์ลางในการสร้างความร่วมมือ กับ ภาคเอกชน (สถานประกอบการรับซื้อขยะรีไซเคิล) ในการเพิ่มช่องทางและประเภทของขยะที่ รับซื้อเพื่อสร้างแรงจูงใจให้เกิดความร่วมมือในการจดัการขยะอย่างมีประสิทธิภาพ