อำนาจบังคับบัญชาในการแต่งตั้งโยกย้ายกับการควบคุมตรวจสอบโดยศาลปกครอง

Abstract

เมื่อได้มีการจัดตั้งศาลปกครองขึ้นในส่วนของศาลปกครองไทยได้วางหลักเกณฑ์ในการ ควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของการออกคำสั่งทางปกครองขึ้น โดยมีหลักเกณฑ์ในการควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายขององค์ประกอบภายนอกและองค์ประกอบภายในของ คำสั่ง ทั้งยังมีการศึกษาเปรียบเทียบหลักเกณฑ์การควบคุมความชอบด้วยกฎหมายของคำสั่งทาง ปกครองของสหพันธ์สาธารณรัฐฝรั่งเศสและสหพันธรัฐเยอรมันอีกด้วย เพราะเมื่ออำนาจบังคับบัญชา คือหัวใจสำคัญที่อาจกล่าวได้ว่าเป็นอำนาจในส่วนของฝ่ายปกครองซึ่งเป็นดุลพินิจโดยแท้และสามารถ ควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายได้โดยทั้งฝ่ายปกครองและโดยศาลปกครอง ซึ่งจะมีปัญหา ในส่วนของศาลปกครองที่ศาลมักอ้างว่าการปรับข้อเท็จจริงให้เข้ากับข้อกฎหมายนั้นคือข้อกฎหมาย ศาลจึงใช้อำนาจก้าวล่วงเข้ามาควบคุมตรวจสอบในเรื่องของการบริหารงานบุคคลในแง่ของความ เหมาะสมตรงนี้ทั้งยังเป็นการใช้อำนาจในทางที่ขัดต่อหลักการแบ่งแยกอำนาจอันเป็นหลักการ พื้นฐานอีกด้วย วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ผู้เขียนมุ่งศึกษาถึงอำนาจบังคับบัญชาในการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการพล เรือน โดยจำกัดขอบเขตการศึกษาจากคำวินิจฉัยของศาลปกครองสูงสุดเฉพาะการพิจารณาวินิจฉัยข้อ พิพาทที่เกี่ยวกับคำสั่งทางปกครองในเรื่องการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการเฉพาะที่ออกโดยอำศัยอำนาจ ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้ำราชการพลเรือน พ.ศ.2551 ซึ่งเป็นฉบับปัจจุบัน โดยมีประเด็นใน การศึกษาถึงหลักความชอบด้วยกฎหมายของการกระทำทางปกครองในส่วนของคำสั่งทางปกครองทั้ง ในหลักเกณฑ์การพิจารณาของศาลปกครองในประเทศไทยและศาลปกครองในต่างประเทศ (สหพันธ์ สาธารณรัฐเยอรมนี สาธารณรัฐฝรั่งเศส) เป็นสำคัญ ผู้เขียนพิจารณาเห็นว่า ในการบริหารราชการแผ่นดินผู้บังคับบัญชามีอำนาจในการออกคำสั่ง แต่งตั้งโยกย้ายผู้ใต้บังคับบัญชาซึ่งถือได้ว่าเป็นดุลพินิจโดยแท้ของผู้บังคับบัญชาในการบริหารงาน บุคคลภายในได้ตามที่เห็นว่าเหมาะสม แต่การใช้อำนาจดังกล่าวนอกจำกจะต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ และวิธีการที่กฎหมายกำหนดไว้แล้ว ยังจะต้องคำนึงถึงวัตถุประสงค์ของกฎหมายและอยู่ในขอบเขต ของกฎหมาย รวมทั้งมีความเหมาะสมและเป็นธรรมแก่ผู้ดำรงตำแหน่งดังกล่าวด้วย โดยพบว่ามีปัญหาในส่วนของการควบคุมตรวจสอบคำสั่งในการแต่งตั้งโยกย้ายซึ่งถือว่าเป็นเรื่องที่ยากจะทำความ เข้าใจ และมีหลักเกณฑ์ที่ซับซ้อนหลายประการในเรื่องขอบเขตอำนาจของศาลปกครองในการก้าวล่วงเข้าไปควบคุมตรวจสอบในส่วนของดุลพินิจโดยแท้ของฝ่ายปกครองที่ถือเป็นการ บริหารงานบุคคลภายใน ซึ่งศาลปกครองย่อมมีเพียงอำนาจตรวจสอบการใช้อำนาจของฝ่ายบริหารใน แง่ของความชอบด้วยกฎหมาย ไม่อาจก้าวล่วงเข้าไปควบคุมตรวจสอบในแง่ของความเหมาะสมของ การบริหารงานบุคคลได้และจากการศึกษาแนวคำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุดนั้น คำและคำสั่งศาลปกครองบางกรณีมีการวางหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนในการปฏิบัติราชการของฝ่ายปกครองแต่ บางกรณียังคงมีความสับสนในการวางหลักเกณฑ์และการปรับใช้กฎหมายที่ยากจะหาทฤษฎีหรือ หลักการของกฎหมายมาปรับให้เห็นว่าศาลปกครองใช้หลักเกณฑ์เดียวกันในการตัดสินคดี ดังนั้น จึงมี ความสำตคัญและจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการศึกษาเรื่องดังกล่าวข้างต้นเพื่อจะช่วยทำให้เกิดความ เข้าใจ ตลอดจนสามารถอธิบายรวมถึงวิเคราะห์คำพิพากษาต่างๆ ที่เกี่ยวข้องได้ภายใต้บริบทของ สังคมไทย เพื่อที่จะได้สำมารถเสนอแนะแนวทาในการแก้ไขปัญหาที่จะนำพำประเทศไทยให้สามารถ ขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายในการพัฒนาระบบราชการไทยที่วางไว้ได้