อุบลวรรณ เปรมศรีรัตน์อมรรัตน์ แปงนา2024-10-302024-10-302015b191188https://repository.nida.ac.th/handle/123456789/6997วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม. (นิเทศศาสตร์และนวัตกรรม))--สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, 2558การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาประวัติประเพณีแห่น้ำช้างถึงรูปแบบพิธีกรรม บทบาท องค์ประกอบ หน้าที่ ของประเพณีแห่น้ำช้าง 2) เพื่อศึกษากระบวนการสืบทอดในการจัดพิธีแห่น้ำช้าง ของชุมชนตำบลนาพูน จังหวัดแพร่ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน 3) เพื่อศึกษาลักษณะการเปลี่ยนแปลงรูปแบบพิธีกรรม บทบาท องค์ประกอบ หน้าที่ และปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงรูปแบบพิธีกรรม บทบาท องค์ประกอบ หน้าที่ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน 4) เพื่อศึกษาแนวทางในการฟื้นฟูอนุรักษ์ประเพณีแห่น้ำข้างให้คงอยู่สืบไป โดยใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์แบบกลุ่ม กลุ่มเป้าหมายในการศึกษา ได้แก่ กลุ่มผู้ประกอบพิธีกรรมประเพณีแห่น้ำช้างกลุ่มผู้สูงอายุในชุมชน กลุ่มเยาวชน กลุ่มภายอกชุมชน ได้แก่ องค์การบริหารส่วนตำบลนาพูน ผลการศึกษาพบว่า ประเพณีแห่น้ำช้างเป็นประเพณีที่จัดขึ้นมาเพื่อขอขมาช้างที่เคยใช้คำพูดหยาบคาย บังคับให้ใช้งาน และยังเป็นประเพณีเพื่อระลึกถึงบุญคุณของบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว เพื่อให้แนวทางในการเพาะปลูกพืชผลในแต่ละปี ประเพณีนี้จัดขึ้นในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี หน้าที่ของประเพณีแห่น้ำช้างคือ ทำหน้าที่ระดมพลังชุมชน สืบทอดความเชื่อ สร้างความสามัคคีเป็นปึกแผ่น สืบทอดอัตลักษณ์ สร้างความมั่นคงในจิตใจ ความบันเทิงเป็นต้น ปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของประเพณีแห่น้ำช้างคือ ปัจจัยด้านเทคโนโลยี ประกอบอาชีพ การเมืองท้องถิ่น การท่องเที่ยวและวัฒนธรรม โดยมีแนวทางในการฟื้นฟูและอนุรักษ์คือ จัดทำประวัติและขั้นตอนประเพณีแห่น้ำช้างให้เป็นหนังสือแล้วนำไปไว้ในห้องสมุดโรงเรียนและเก็บไว้ยังศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดแพร่ จัดพิธีกรรมที่ให้เยาวชนเข้าร่วมกิจกรรมได้ตามความถนัด ส่งเสริมประชาสัมพันธ์ให้แก่ชุมชนอื่นๆ เข้ามาร่วมประเพณีและนำไปเป็นตัวอย่างประเพณีชุมชนชนอื่นๆ119 แผ่นapplication/pdfthaผลงานนี้เผยแพร่ภายใต้ สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)ประเพณีแห่น้ำช้างไทย -- ความเป็นอยู่และประเพณีการสื่อสารtext::thesis::master thesis10.14457/NIDA.the.2015.187