จำลอง โพธิ์บุญวิสาขา ภู่จินดาทัศนีย์ แสงอินทร์2025-08-092025-08-092024https://repository.nida.ac.th/handle/123456789/7198การค้นคว้าอิสระ คณะบริหารการพัฒนาสิ่งแวดล้อม สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, 2567การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความท้าทายและโอกาสการบูรณาการ ESG ในกระบวนการ EIA ของโครงการโรงไฟฟ้าชีวมวล เสนอแนวทางการประยุกต์ ESG ในกระบวนการ EIA เพื่อการเพิ่มความยั่งยืน และเสนอแนะแนวทางเชิงนโยบายและเชิงปฏิบัติในการนำ ESG เข้ามาสู่กระบวนการ EIA กรณีศึกษาโครงการโรงไฟฟ้าชีวมวลในประเทศไทย โดยทำการรวบรวมข้อมูล ทุติยภูมิจากแนวคิดทฤษฎี เอกสารทางวิชาการ กฎหมาย และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเก็บรวบรวมข้อมูลปฐมภูมิ โดยการสัมภาษณ์ (Interviews) กลุ่มผู้มีส่วนได้เสีย (Stakeholders) จำนวน 16 ราย ซึ่งเป็นผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในกระบวนการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) เช่น คณะกรรมการผู้ชำนาญการ (คชก.) ผู้ชำนาญการสิ่งแวดล้อม นักวิชาการสิ่งแวดล้อมอาวุโส และนักวิชาการด้านเศรษฐกิจสังคมและการมีส่วนร่วม ฯลฯ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์ด้วยวิธีการจับกลุ่มประเด็น และวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ร่วมกับการค้นคว้าข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสารรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการโรงไฟฟ้าชีวมวล และเรียบเรียงเนื้อหาเพื่อหาข้อสรุปเป็นประเด็นหลักที่เกี่ยวข้องตามกรอบแนวคิดและวัตถุประสงค์การศึกษา ผลการศึกษาพบว่า การบูรณาการ ESG เข้าสู่ EIA มีความเหมาะสมและช่วยเสริมความยั่งยืนของโครงการ โดยเฉพาะในมิติด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล อย่างไรก็ตาม การดำเนินงานยังเผชิญกับอุปสรรค เช่น ข้อจำกัดของกรอบกฎหมายด้านสิ่งแวดล้อม และนโยบายต่าง ๆ การขาดเครื่องมือวิเคราะห์ ESG ที่ชัดเจน และความเข้าใจของเจ้าหน้าที่และผู้จัดทำรายงาน EIA ที่ยังไม่ลึกซึ้งในด้าน ESG ส่วนในด้านโอกาส การผลักดัน ESG มีแนวโน้มจากภาคการเงินและการลงทุนที่มุ่งเน้นพลังงานสะอาดและยั่งยืน การสนับสนุนจากหน่วยงานกำกับ และแรงขับเคลื่อนจากสังคมที่เรียกร้องความโปร่งใส รวมถึงการเปิดกว้างของเครื่องมือใหม่ ๆ เช่น LCA, SIA และ ESG Framework ของต่างประเทศ ที่สามารถประยุกต์ใช้ร่วมกับ EIA ได้ ข้อเสนอแนะแนวทางเชิงนโยบายและเชิงปฏิบัติที่ได้จากการศึกษานี้ ชี้ให้เห็นว่า ควรมีการปรับปรุงกฎหมายเพื่อรองรับ ESG อย่างเป็นระบบ พัฒนาศักยภาพบุคลากร จัดทำคู่มือหรือแนวทางการประเมิน ESG ที่ชัดเจนในบริบทของ EIA และส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนตั้งแต่ต้นทาง เพื่อนำไปสู่การพัฒนาโครงการที่โปร่งใส มีความรับผิดชอบและยั่งยืน5 แผ่นapplication/pdfthaผลงานนี้เผยแพร่ภายใต้ สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)โรงไฟฟ้าชีวมวลการประยุกต์ ESGกระบวนการ EIA เพื่อการเพิ่มความยั่งยืนผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA)โรงไฟฟ้าความยั่งยืนtext::report::research report