มาตรการทางกฎหมายในงานทางวิทยาศาสตร์โดยการใช้วิธีการอื่นแทนการใช้สัตว์และการจัดสวัสดิภาพสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ศึกษาถึงมาตรการทางกฎหมายในการทดลองวิธีการอื่นแทนการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับหลักการจัดสวัสดิภาพสัตว์ โดยศึกษาถึงกรณีสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการวิจัยด้านยารักษาโรค ศึกษาถึงสถานการณ์ใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการวิจัยด้านยารักษาโรคในประเทศไทย และวิเคราะห์ถึงการใช้พระราชบัญญัติสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2558 ซึ่งน าไปเปรียบเทียบแนวทางการจัดการปัญหาในมาตรการทางกฎหมายของต่างประเทศ เพื่อวิเคราะห์ถึงแนวทางในการแก้ไขปัญหาและข้อเสนอแนะที่เหมาะสมเพื่อให้สามารถใช้พระราชบัญญัติสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2558 ให้เกิดประโยชน์ และมีประสิทธิภาพต่อการคุ้มครองสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ ตามหลักสวัสดิภาพสัตว์อย่างเหมาะสมมากที่สุด เนื่องจากในประเทศไทยการคุ้มครองสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ยังไม่ครอบคลุมไปถึงสถานการณ์การใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการวิจัยด้านยารักษาโรค จึงต้องวิเคราะห์ถึงปัญหาการน าหลักสวัสดิภาพสัตว์และการน าวิธีทดลองแบบอื่นมาใช้แทนสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการวิจัยด้านยารักษาโรคในประเทศไทย อีกทั้งในประเทศไทยยังไม่มีการก าหนดมาตรการ ขอบเขต หลักเกณฑ์ และประเภทในการทดลองโดยการใช้วิธีการทดลองแบบอื่นแทนการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ จึงควรศึกษาหลักเกณฑ์ของต่างประเทศในเรื่องดังกล่าวเพื่อศึกษาถึงแนวทางในการแก้ไข ปรับปรุง รวมถึงการพัฒนาพระราชบัญญัติสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2558 ให้สอดคล้องกับสถานการณ์การใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับการวิจัยด้านยารักษาโรคในประเทศไทย จากการศึกษาพบว่าไม่ว่าจะเป็นประเทศในกลุ่มสหภาพยุโรป ประเทศญี่ปุ่น หรือประเทศไทยล้วนมีมาตราการในการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เป็นหลักการเดียวกัน คือหลักการ 3Rs ซึ่งเป็นหลักการสากลที่เป็นที่ยอมรับกันในหลายประเทศทั่วโลก คือในการที่จะน าสัตว์มาเพื่อใช้ในงานทางวิทยาศาสตร์นั้น จะใช้สัตว์ก็ต่อเมื่อไม่สามารถใช้วิธีการอื่นใดในการทดลองได้แล้วเท่านั้น แต่ในประเทศไทยไม่ได้มีการก าหนดเรื่องวิธีการอื่นแทนการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์เอาไว้อย่างชัดเจน ดังนั้นจากปัญหาดังกล่าว ประเทศไทยควรมีการก าหนดถึงวิธีการอื่นแทนการใช้สัตว์ทดลองเพื่องานทางวิทยาศาสตร์เอาไว้ในพระราชบัญญัติสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2558 หรือในกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องกับการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ เพื่อให้มีการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์อย่างเหมาะสม และผลการทดลองที่ออกมามีประสิทธิภาพและมีมาตรฐานเป็นที่ยอมรับได้ในระดับสากล