ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการเก็บรวบรวม และใช้ข้อมูลส่วนบุคคลที่เปิดเผยต่อสาธารณะผ่านสื่อสังคมออนไลน์โดยบริษัทเอกชนเพื่อการวิเคราะห์ข้อมูล

Abstract

การค้นคว้าอิสระในครั้งนี้มุ่งหวังที่จะศึกษาปัญหาของบริษัทเอกชนจากการใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่ได้รับการเปิดเผยต่อสาธารณะบนสื่อสังคมออนไลน์เพื่อการรับฟังสื่อสังคมออนไลน์ (Social Listening) และวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) จากกรณีปัญหาความไม่ครอบคลุมของพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 ในฐานทางกฎหมายของการเก็บรวบรวม และใช้ข้อมูลส่วนบุคคลที่ได้รับการเปิดเผยเป็นสาธารณะ และ

จากการศึกษาผู้เขียนพบว่า ฐานทางกฎหมายในมาตรา 24 ยังขาดความชัดเจนในเรื่องการเก็บรวบรวม และใช้ข้อมูลส่วนบุคคลที่ได้รับการเปิดเผยเป็นสาธารณะ เพราะไม่มีการกำหนดโดยชัดแจ้งให้ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลสามารถเก็บรวบรวมและใช้ข้อมูลส่วนบุคคลที่เปิดเผยเป็นสาธารณะได้ อันทำให้ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลที่เป็นบริษัทเอกชนต้องปรับใช้ฐานทางกฎหมายกรณีฐานความจำเป็นเพื่อประโยชน์โดยชอบธรรม (legitimate interest) เพื่อกิจกรรมการรับฟังสื่อสังคมออนไลน์ (Social Listening) และวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) ของตน ซึ่งฐานทางกฎหมายดังกล่าวยังขาดตัวอย่างการตีความ และแนวทางในการปรับใช้กฎหมายที่ชัดเจนจากหน่วยงานที่กำกับดูแล

ด้วยเหตุดังกล่าว พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 จึงควรมีการแก้ไขในมาตรา 24 ให้เกิดความชัดเจนในการเก็บรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลที่ได้รับการเปิดเผยเป็นสาธารณะมากยิ่งขึ้น หรือหากไม่สามารถแก้ไขได้ ควรมีการออกแนวทางการปรับใช้ฐานประโยชน์โดยชอบด้วยกฎหมายตามมาตรา 24 (5) ให้บริษัทเอกชนสามารถปรับใช้กฎหมายได้อย่างถูกต้อง รวมถึงให้มีการเพิ่มบทนิยามศัพท์ของคำว่า “ข้อมูลที่เปิดเผยต่อสาธารณะ” ให้ชัดเจนในการปรับใช้กฎหมายต่อไป

This independent study examines the legal challenges faced by private com-panies when utilizing publicly available data from social media platforms for social listening and data analytics. Specifically, it addresses the inadequate legal framework within the Personal Data Protection Act regarding the collection and processing of personal data from public sources.

The research reveals that Section 24 of the Act contains ambiguities con-cerning the collection and utilization of publicly available data, compelling data con-trollers such as private companies to rely on the legitimate interest legal basis for their social listening and data analytics activities. However, this legitimate interest framework currently lacks clear interpretative guidelines from regulatory authorities.

Consequently, this study concludes that the Personal Data Protection Act B.E. 2562 requires amendment to Section 24 to explicitly address the collection of publicly available data. Alternatively, if amendment is not feasible, regulatory guide-lines should be established regarding the application of the legitimate interest legal basis under Section 24(5) to ensure accurate implementation by private companies. Furthermore, the study recommends incorporating a precise definition of "publicly available data" to enhance clarity and facilitate proper application of the law.