การยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทย

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาถึงระดับการยอมรับของสังคมไทยที่มีต่อบทบาทของการเป็นนักบินพาณิชย์หญิง และเพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิง โดยที่กรอบแนวความคิดในการศึกษาประกอบด้วยตัวแปรอิสระ ได้แก่ ปัจจัยทางประชากรศาสตร์ คือ เพศ อายุ การศึกษา สถานภาพ/บทบาทที่เกี่ยวข้องกับการบิน ปัจจัยด้านการใช้บริการสายการบินคือ ความถี่ในการใช้บริการเครื่องบินโดยสาร การเคยใช้บริการสายการบินที่มีนักบินพาณิชย์หญิง ระชะเวลาที่ผ่านมาที่ได้ใช้บริการเครื่องบินโดยสาร ความรู้สึกถึงความปลอดภัยต่อการโดย สารเครื่องบิน และระยะเวลาที่นานที่สุดในการโดยสารเครื่องบินต่อครั้ง ส่วนตัวแปรตาม คือ การยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทย โดยพิจารณาจากบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงใน 7 ด้าน ได้แก่ คุณสมบัติของนักบินพาณิชย์หญิง มาตรฐานการเป็นนักบินมาตรฐานด้านบังคับอากาศยาน มาตรฐานด้านวุฒิภาวะ มาตรฐานด้านการตัดสินใจ มาตรฐานด้านจิตใจและอารมณ์ และมาตรฐานด้านสรีระ ซึ่งทำการเก็บข้อมูลด้วยการทอดแบบสอบถามด้วยวิธีแบบเจาะจง รวมทั้งสิ้น 400 ตัวอย่าง จำแนกเป็น ผู้บริหาร/ผู้อำนวยการ ผู้ปฏิบัติการ/พนักงานต้อนรับบนเครื่องบินและประชาชนผู้ใช้บริการสายการบินภายในประเทศ โดยทำการเก็บข้อมูลบริเวณศูนย์ลูกเรือบริษัท การบินไทย และท่าอากาศยานกรุงเทพ บริเวณอาคารผู้โดยสารภายในประเทศห้องพักนักบินบริษัทการบินไทยและสำนักงานบริษัทสายการบินนกแอร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นแบบ สอบถามแบบปลายปิดจำนวน 54 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS จำแนกข้อมูลเชิงพรรณนา ด้วยค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่า t - test ในการทดสอบสมมติฐาน กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นเพศชาย จำนวน 222 คน และเพศหญิงจำนวน 178 คน โดยส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 31-40 ปี มีการศึกษามากที่สุดในระดับปริญญาตรี จำนวน 240 คน และส่วนใหญ่เป็นประชาชนผู้ใช้บริการสายการบินภายในประเทศ จำนวน 274 คน ความถี่ในการใช้บริการสาย การบิน พบว่า นาน ๆ ครั้งถึงจะเดินทาง จำนวน 196 คน ไม่เคยใช้บริการสายการบินที่มีนักบินพาณิชย์หญิง จำนวน 332 คน ใช้บริการโดยสารเครื่องบินมากกว่า 7 ปีขึ้นไป จำนวน 170 คน มีความรู้สึกที่ปลอดภัยต่อการโดยสารเครื่องบินในระดับสูงจำนวน 370 คน และมีระยะเวลาโดยสารเครื่องบินนานที่สุดมากกว่า 5 ชั่วโมงขึ้นไป จำนวน 152 คน ด้านการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทยแบ่งการศึกษาออกเป็น 7 ด้าน คือ คุณสมบัติของนักบินพาณิชย์หญิง ด้านมาตรฐานการเป็นนักบิน มาตรฐานด้านบังคับอากาศยาน มาตรฐานด้านวุฒิภาวะ มาตรฐานด้านการ ตัดสินใจ มาตรฐานด้านจิตใจและอารมณ์ และมาตรฐานด้านสรีระ พบว่า มีการยอมรับในภาพรวมทั้ง 7 ด้าน โดยแบ่งเป็นการยอมรับในระดับ มากที่สุด 2 ด้าน ได้แก่ คุณสมบัติของนักบินพาณิชย์หญิง และมาตรฐานด้านบังคับอากาศยาน ส่วนที่เหลืออีก 5 ด้าน มีการยอมรับอยู่ในระดับ มาก ได้แก่ ด้านมาตรฐานการเป็นนักบิน มาตรฐานด้านวุฒิภาวะ มาตรฐานด้านการตัดสินใจ มาตรฐานด้านจิตใจและอารมณ์ และมาตรฐานด้านสรีระ ในส่วนของปัจจัยที่มีผลต่อการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทย พบว่า เพศ ระดับการศึกษา สถานภาพ/บทบาทที่เกี่ยวข้องกับการบิน ความถี่ในการใช้บริการเครื่องบินโดยสาร ระยะเวลาที่ผ่านมาที่ได้ใช้บริการเครื่องบินโดยสาร ความรู้สึกปลอดภัยต่อการโดยสาร เครื่องบิน และระยะเวลานานที่สุดในการโดยสารเครื่องบิน มีผลต่อการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ในขณะที่ อายุ และการเคยใช้บริการสายบินที่มีนักบินเป็นผู้หญิง ไม่มีผลต่อการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงในสังคมไทย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และผลของการวิจัยทำให้มองเห็นว่า ถึงแม้จะมีการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์หญิงแล้วก็ตาม แต่ยังมีหลายประเด็นในข้อปลีกย่อยในบางมาตรฐานของการยอมรับที่เห็นควรว่าน่าที่จะเพิ่มประสิทธิภาพให้กับตัวนักบินหญิงเพื่อเป็นการยกระดับของการยอมรับให้สูงยิ่งขึ้น เช่น ในเรื่องของ สรีระ ความอดทนต่อแรงเสียดทาน ความรับผิดชอบ การตัดสินใจและปฏิกิริยาตอบสนอง ซึ่งสถาบันการบินพลเรือนควรหามาตรการหรือปรับหลักสูตรเพื่อเสริมสร้างศักยภาพของผู้หญิงที่จะเข้ามาทำหน้าที่เป็นนักบินพาณิชย์ให้มีขีดความสามารถในการทำหน้าที่ให้เท่าเทียมเพศชายได้ และควรที่จะให้มีการจัดตั้งสมาคมนักบินหญิงขึ้นเพื่อประโยชน์ในการควบคุมมาตรฐานและพัฒนาศักยภาพของนักบินหญิง ซึ่งจะเป็นการเชิดชูศักดิ์ศรีของความเป็นผู้หญิงและรับประกันต่อสังคมถึงความสามารถเท่าเทียมนักบินชาย การสร้างมาตรฐานที่ดีขึ้นให้กับ นักบินพาณิชย์หญิงจะนำไปสู่ความไว้วางใจและการยอมรับบทบาทของนักบินพาณิชย์ที่สูงยิ่งขึ้น