การศึกษากระบวนการสื่อสารสาธารณะด้านสิ่งแวดล้อม กรณีศึกษา โครงการป่าในเมืองโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการสื่อสารของโครงการป่าในเมืองโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว). และบทบาทของภาคีเครือข่ายที่เข้าร่วมกับโครงการ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) จากการศึกษาข้อมูลเอกสาร (Documentary Analysis) และการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ประกอบด้วย คณะทำงานและภาคีเครือข่ายของโครงการ จำนวน 8 คน ผลการวิจัยพบว่า

กระบวนการสื่อสารของโครงการป่าในเมืองมีเป้าหมายการสื่อสาร 2 ประการ คือ 1) เพื่อสร้างความเข้าใจและนำองค์ความรู้ที่ได้จากงานวิจัยไปใช้ประโยชน์สู่สังคมในวงกว้าง และ 2) เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงความสำคัญของป่าในเมือง โดยเนื้อหาการสื่อสารของโครงการแบ่งออกเป็น 2 ประเด็น คือ 1) การให้นิยามของคำว่า “ป่าในเมือง” และ 2) แนวคิด “การจัดการป่าในเมือง” โดยมีผู้ส่งสาร คือ คณะทำงานของโครงการ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องผ่านกลุ่มเป้าหมายหลัก คือ สื่อมวลชน ส่วนกลุ่มเป้าหมายรอง คือ กลุ่มคนเมือง ผ่านช่องทางการสื่อสาร 4 ช่องทาง ได้แก่ 1) สื่อสื่อกิจกรรม 2) สื่อบุคคล 3) สื่อสังคมออนไลน์ และ 4) สื่อมวลชน

สำหรับบทบาทของภาคีเครือข่ายที่เข้าร่วมกับโครงการ มีรูปแบบของเครือข่ายตามแนวนอน (Horizontal Organization) และเป็นเครือข่ายแบบหลวม มีความสัมพันธ์ในระดับเท่าเทียมกัน และมีการสร้างเครือข่ายทางสังคม (Social Network Construct) ผ่านการใช้สื่อกิจกรรม โดยภาคีที่เข้าร่วมเป็นองค์กรที่มีความสนใจในประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม โดยเน้นการขอความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและร่วมกิจกรรมที่โครงการจัดขึ้น และมีบทบาทในฐานะผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Stakeholder) ในโครงการ

The purpose of this research was to examine the public communication process of the Urban Forest Project, which was operated by the Thailand Research Fund (TRF) and the role of the network for urban forest project. This study was a qualitative research. Besides, researcher collected and analyzed the data from documentation and in-depth interviews.

The results of these analyses showed that the communication process of the urban forest project has 2 objectives, which are aimed to provide knowledge of the project to the public and prompt the awareness of the natural environment in urban area. In addition, there are 2 subject-matters in this research: first, a definition of the urban forest; second, a concept of urban forest management. In order to create an appropriated understanding of the matters to target groups. Such as, a main-target group which means journalists and a sub-target group that refers to people who live in a city. Then communicate the main messages to the groups are 1) Activity Media 2) Personal Media 3) Social Media 4) Mass Media.

Additionally, the members of network are join in project that a horizontal organization and lose network connection. The relations of the network are equality and develop their social network construct through the conduct of activities that work in the field environmental issues. Therefore, their network can be considered as a stakeholder in urban forest project.