การวิเคราะห์รูปแบบการนำเสนอและกลยุทธ์การสื่อสารในการเผยแผ่พุทธธรรมของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) : กรณีศึกษาผลงานนิพนธ์ชุดธรรมประยุกต์สำหรับคนรุ่นใหม่

Abstract

งานวิจัยเล่มนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ข้อ คือ 1. เพื่อศึกษารูปแบบการนา เสนองานนิพนธ์ในการ เผยแผ่พุทธธรรมของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) และ 2. เพื่อศึกษาแนวคิดและภาษาที่ใช้ ในการโน้มน้าวใจในการเผยแผ่พุทธธรรมในงานนิพนธ์ของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) โดยศึกษาในลักษณะแบบ Content Analysis ซึ่งผู้วิจัยนา ผลงานนิพนธ์ในชุดธรรมประยุกต์สาหรับ คนรุ่นใหม่ ทั้งหมด 13 เล่ม มาศึกษาวิเคราะห์เชิงคุณภาพและปริมาณ เพื่อนา ไปสู่บทสรุปโดยการ อภิปรายผลในเชิงพรรณาร่วมกับการนาเสนอสถิติที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัยนั้นสามารถตอบคา ถามนา วิจัยทั้ง 3 ข้อ เริ่มจากคา ถามเรื่องรูปแบบการตั้งชื่อ หัวข้อเรื่องในผลงานนิพนธ์ชุดธรรมประยุกต์สาหรับคนรุ่นใหม่ของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิร เมธี) ผลการวิจัยพบว่าผู้เขียนใช้วลีในการตั้งชื่อหัวเรื่องมากที่สุด คิดเป็น 61.25% รองลงมาคือ การ ใช้ประโยค คิดเป็น 36.25% และอันดับที่ 3 คือ การใช้คาสัมผัสคล้องจอง คิดเป็น 25.63% นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้เขียนใช้วิธีการตั้งชื่อหัวข้อเรื่องร่วมกันตั้งแต่ 2 - 4 ลักษณะ ซึ่งที่พบมากที่สุด คือแบบคู่สัมพันธ์ (สองลักษณะ) โดยพบการใช้คา สัมผัสคล้องจองคู่กับการใช้วลีมากที่สุด (12.5%) รองลงมาคือแบบสามลักษณะสัมพันธ์ ซึ่งรูปแบบที่พบมากที่สุด ได้แก่ การใช้คา สัมผัสคล้องจอง การใช้ประโยค และการใช้โวหารภาพพจน์ประกอบกัน (1.88) สาหรับคาถามเรื่องกลวิธีและอุบายประกอบการสอนของพระพุทธเจ้าที่พบในผลงาน นิพนธ์ชุดธรรมประยุกต์สาหรับคนรุ่นใหม่ของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) นั้น ผลการวิจัย พบว่า ผู้เขียนใช้กลวิธีและอุบายประกอบการสอนของพระพุทธเจ้ามากที่สุด คือ การยกอุทาหรณ์ และการเล่านิทานประกอบ คิดเป็น 79.37% รองลงมาคือ การเปรียบเทียบด้วยข้ออุปมา คิดเป็น 53.12% และอันดับ 3 คือ อุบายการเลือกคนและการปฏิบัติรายบุคคล คิดเป็น 29.37% นอกจากนี้ ยังพบไว้ว่า ผู้เขียนใช้กลวิธีและอุบายประกอบการสอนของพระพุทธเจ้าร่วมกันตั้งแต่ 2-4 กลวิธี ซึ่งที่พบมากที่สุดคือแบบคู่สัมพันธ์ (สองลักษณะ) โดยพบการยกอุทาหรณ์และการเล่านิทาน ประกอบ คู่กับ การเปรียบเทียบด้วยข้ออุปมา (39.38%) รองลงมาคือแบบสามลักษณะสัมพันธ์ ซึ่ง รูปแบบที่พบมากที่สุด ได้แก่ การยกอุทาหรณ์และการเล่านิทานประกอบ การเปรียบเทียบด้วยข้อ อุปมา และการเล่นภาษา เล่นคา และใช้คา ในความหมายใหม่ (8.75%) คา ถามนา วิจัยข้อสุดท้ายในเรื่องกลยุทธ์การสื่อสารเพื่อจูงใจที่พบในผลงานนิพนธ์ชุดธรรม ประยุกต์สาหรับคนรุ่นใหม่ของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) นั้น ผลการวิจัยพบว่า ผู้เขียน ใช้กลวิธีการเขียนเพื่อสื่อสารในการจูงใจชนิด “การเสนอแนะ เป็นวิธีการจูงใจหลีกเลี่ยงความ คิดเห็นโต้แย้ง” มากที่สุด โดยคิดเป็น 86.25% รองลงมาคือ “การใช้บุคลิกหรือชื่อเสียงส่วนตัวเป็น เครื่องจูงใจ” คิดเป็น 76.87% และอันดับที่ 3 คือ “การให้เหตุผลมีวิธีการเริ่มจากการให้ข้อเท็จจริง” คิดเป็น 58.12% นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้เขียนใช้กลวิธีการเขียนเพื่อสื่อสารในการจูงใจร่วมกันตั้งแต่ 2 กลวิธีขึ้นไป ซึ่งประกอบไปด้วย 3 ลักษณะ คือ 1) คู่สัมพันธ์ ซึ่งคู่อันดับที่มากที่สุดคือ “การใช้ บุคลิกหรือชื่อเสียงส่วนตัวเป็นเครื่องจูงใจ” คู่กับ “การเสนอแนะ เป็นวิธีการจูงใจหลีกเลี่ยงความ คิดเห็นโต้แย้ง” คิดเป็น 63.75% 2) สามลักษณะสัมพันธ์ ซึ่งประกอบด้วย “การเสนอแนะ เป็ น วิธีการจูงใจหลีกเลี่ยงความคิดเห็นโต้แย้ง” “การให้เหตุผลมีวิธีการเริ่มจากการให้ข้อเท็จจริง” และ “การใช้บุคลิกหรือชื่อเสียงส่วนตัวเป็นเครื่องจูงใจ” นั้นมีการใช้มากที่สุด คิดเป็น 35.63 % และ 3) สี่ลักษณะสัมพันธ์ ซึ่งใช้ทั้งหมดทั้ง 4 กลวิธีร่วมกัน คิดเป็น 10.63% ผลการวิจัยครั้งนี้นา ไปสู่ข้อเสนอแนะสาหรับผู้เขียนผลงานทางพระพุทธศาสนาเพื่อให้ สามารถบรรลุถึงประสิทธิภาพในด้านรูปแบบการนา เสนอและกลยุทธ์การจูงใจผู้อ่านให้ติดตาม อีก ทั้งยังมีข้อเสนอแนะในการทา วิจัยครั้งต่อไป เช่น ควรศึกษาบริบทของผู้เขียนร่วมกับบริบทของ ผู้อ่านในเชิงสา รวจทัศนคติต่อผลงานเขียนทางพระพุทธศาสนา หรือบริบทเชิงเปรียบเทียบระหว่าง สื่อบันทึกเสียงธรรมบรรยายกับสื่อโทรทัศน์ที่นา เสนอรายการด้านพระพุทธศาสนา เป็นต้น