แนวทางการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานี

Abstract

การศึกษาคร้ังนี้เป็นงานวิจยัเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์และปัญหา ด้านขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานี วิเคราะห์การจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานีและเสนอแนะแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานี โดยการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างกับผู้มีส่วนได้เสียจากการจัดการมูลฝอยชุมชนของปทุมธานีร่วมกับการสังเกตุการณ์อย่างมีส่วนร่วมและการทบทวนวรรณกรรม และใช้เทคนิคการประเมินแบบ CIPP-I Model เป็นกรอบในการศึกษาการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานีแล้วตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า ด้านข้อมูล (Data Triangulation)จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่คุณภาพ และพิจารณาแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนของจังหวัดปทุมธานี โดยการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายใน และการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอกขององค์กร (SWOT Analysis) และนำ SWOT Matrix มาดำเนินการประเมิน และวิเคราะห์ เพื่อจัดทำเป็นแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยที่เหมาะสมของปทุมธานีต่อไป ผลการศึกษาพบว่า ปัจจุบันจังหวัดปทุมธานีมีนโยบายการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนของจังหวัดปทุมธานีสอดคล้องกับนโยบายของภาครัฐ และสามารถแก้ไขปัญหาขยะมูลฝอยตกค้างสะสมภายในจังหวัดได้สำเร็จ แต่ปัจจุบันยังไม่มีสถานที่กำจัดที่ถูกตอ้งตามหลักวิชาการภายในจังหวัด ทำให้ต้องขนส่งไปทิ้งที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยาเป็นส่วนใหญ่ ส่วนโครงการก่อสร้างโรงไฟฟ้าจากพลงังานขยะที่ตำบลเชียงรากใหญ่นั้น ยังไม่สำเร็จเพราะประชาชนคัดค้านและจากการวิเคราห์ SWOT พบว่า มีจุดแข็ง คือ หน่วยงานภาครัฐตอบรับนโยบายจากส่วนกลาง และหน่วยงานภาครัฐส่วนทอ้งถิ่นมีโครงการจดัการขยะมูลฝอยชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม จุดอ่อน คือ องค์การปกครองส่วนทอ้งถิ่น (อปท.) มีงบประมาณประจำปีในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนแต่ทำได้ช้าเพราะต้องรองบประมาณจากส่วนกลาง จังหวัด ปทุมธานีไม่มีสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ ประชาชนปฏิเสธสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยหากอยในพื้นที่ชุมชนตนเองโครงการของภาครัฐยังเข้าถึงประชาชนไม่ครบถ้วน ด้านโอกาส คือ นโยบายภาครัฐในทุกระดับสอดคล้องกัน บริษัท เอกชนสนใจลงทุนโครงการโรงไฟฟ้าจากพลงังานขยะ สถานที่กำจัดขยะมูลฝอยเดิมในจังหวัดสามารถปรับปรุงและเปิดดำเนินการได้ มีพื้นที่เหมาะสมสำหรับสร้างสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยแห่งใหม่ มีปริมาณขยะมากเพียงพอสำหรับการลงทุนสร้างโรงไฟฟ้าจากพลังงานขยะ และประชาชนเข้มแข็ง มีความรู้ความเข้าใจ ต่อรองกับหน่วยงานรัฐได้ส่วนอุปสรรค คือ ประชาชนไม่เชื่อมั่นภาครัฐในการสร้างสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยในทุกรูปแบบ และมีประชากรแฝงมาก แนวทางการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในจังหวัดปทุมธานี (TOWS Matrix) 4 กลยุทธ์ คือ กลยุทธ์เชิงรุกได้แก่ให้หน่วยงานภาครัฐร่วมมือกับเอกชนในโครงการพัฒนาสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยในจังหวัด กลยุทธ์เชิงป้องกัน ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐส่วนท้องถิ่นต้องเข้าถึงประชาชนทั้งในด้านความสัมพันธ์และการให้ข้อมูลข่าวสารกลยุทธ์เชิงแก้ไข ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐสนับสนุนภาคเอกชนในการลงทุนด้านการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนในปทุมธานี ของบประมาณจากส่วนกลางเพิ่มเพื่อปรับปรุงสถานที่กำจัดขยะเดิมให้ถูกต้องตามหลักวิชาการและสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนกับประชาชนทุกระดับ กลยุทธ์เชิงรับ ได้แก่กำหนดกฎระเบียบว่าด้วยแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยตั้งงแต่ต้นทางและประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับทราบอย่างทั่วถึง รวมถึงให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยในจังหวัดปทุมธานี

The qualitative research has been conducted to study and analyses the waste issue in the Pathum ThaniProvince, Thailand. Community waste management's stakeholder were interviewed using the semi-structure interview method. In fact, rich literature review along with the observation has been conduct for ensuring the right information is obtained. CIPP-I model of evaluation were use in setting up the frame of study. The research was conducted using ‘data triangulation’technique along with the area and qualitative analysis. The SWOT analysis and SWOT Matrix is then use for preparation the guideline for waste management in Pathum Thani Provice. The results show that the Pathum Thani Province authorities has the similar policy according to the government's policy. In fact, the approach is success in managing the remaining waste issue; however, in terms of local disposal site it is hardly to be identified the proper one. Themajor portion of waste was transferred to Ayutthaya Province. There are also visibility of problems and barriers on operation of Waste-To-Energy Power Plants at Chiang-rak Yai. The public resist is one of the major concerns. The SWOT analysis shows that; Strength (S) is both government and local authorizes having the clear policy for waste management, Weakness (W) are; a) local authorities has struggle with the financial support due to the delay of waiting of annual government budget. b) The community is lack of the disposal site; indeed, the public are denying having the site in the neighborhood. c) Lack of interaction between individuals and government is the main concern., Opportunity (O) are; a) The policy from the center government and the local officers are in the same direction., b) The privates interested in invest in the waste to energy power plant., c)The existing waste management site can be improved., d) New sites were identified to develop as the disposal sites., e) There are enough amount of daily wastes for power plant feed. f) People awareness is high, in fact, they manage to negotiation with the local authority. Threat (T) is; a) The trust among the locals and the authorities are relatively low. and b) The high ratio of non-residential.The strategic as per SWOT Matrix are; SO - Government authorizes and the private in collaboration of developing the properly waste management site., ST - Local authorities to promotethe local awareness. WO – The government authorities to promote private sector in investment for the waste management., WT - Authorities to promote and issue the public instruction of managing the waste management. In fact, it’s to promote the collaboration among locals in Pathum Thani Province in managing the waste disposal management.