การวิเคราะห์นโยบาย มาตรการและการมีส่วนร่วมของชุมชนใน การจัดการขยะทะเล: กรณีศึกษาเกาะเสม็ด จังหวัดระยอง

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาปัญหาขยะทะเลในพื้นที่เกาะเสม็ด จังหวัดระยอง ซึ่งเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวสำคัญของไทย โดยใช้กรอบแนวคิดการจัดการเขตชายฝั่งแบบบูรณาการ (ICZM) และเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) เพื่อวิเคราะห์ระบบการจัดการขยะทะเล พบว่าขยะส่วนใหญ่เป็นพลาสติกใช้ครั้งเดียว โดยมีแหล่งกำเนิดทั้งจากบนบกและทางทะเล

แม้มีนโยบายระดับชาติที่เกี่ยวข้อง แต่ยังขาดการบูรณาการที่มีประสิทธิภาพในระดับพื้นที่ รวมถึงกลไกสนับสนุนที่ชัดเจน ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชนยังจำกัดอยู่ในกิจกรรมพื้นฐาน ขาดการมีบทบาทในกระบวนการวางแผนและติดตามผล

ข้อเสนอแนะจากงานวิจัย ได้แก่ การพัฒนานโยบายในระดับพื้นที่ เสริมบทบาทองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในทุกระดับ และพัฒนาระบบรีไซเคิลให้เหมาะสมกับบริบทท้องถิ่น ควบคู่กับการสร้างจิตสำนึกอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ การแก้ปัญหาขยะทะเลต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนและการวางนโยบายที่ยืดหยุ่นและยั่งยืน