การนำนโยบายโฉนดชุมชนไปปฏิบัติ

Abstract

การศึกษาเรื่อง “การนำนโยบายโฉนดชุมชนไปปฏิบัติ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษา กระบวนการนำนโยบายโฉนดชุมชนไปปฏิบัติ และ 2) ศึกษาเงื่อนไขที่มีอิทธิพลต่อผลผลิตของ นโยบายโฉนดชุมชนและเงื่อนไขที่ส่งผลให้ชุมชนสหกรณ์บ้านคลองโยงจำกัดและชุมชนสหกรณ์ การเกษตรโฉนดชุมชนบ้านป่าซางจำกัดได้รับโฉนดชุมชน การศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการวิจัยเชิง คุณภาพ (Qualitative Research) เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) ประกอบด้วย คณะกรรมการประสานงานเพื่อจัดให้มีโฉนดชุมชน คณะอนุกรรมการเพื่อช่วยเหลืองานคณะกรรมการประสานงานเพื่อจัดให้มีโฉนดชุมชน เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานในสำนักงานโฉนดชุมชน ผู้ปฏิบัติงานในหน่วยงานที่รับผิดชอบดูแลที่ดิน ของชุมชนกลุ่มเป้าหมาย และ สมาชิกในชุมชนกลุ่มเป้าหมายที่ได้รับโฉนดชุมชน จากการศึกษาสามารถสรุปกระบวนการนำนโยบายโฉนดชุมชนไปปฏิบัติได้เป็น 5 ขั้นตอนหลักได้แก่ การกำหนดผู้รับผิดชอบนโยบาย การแปลงนโยบายสู่การปฏิบัติ การสร้าง การยอมรับในนโยบาย การดำเนินงานเพื่อจัดให้มีโฉนดชุมชน และการสร้างความร่วมมือ ระหว่างหน่วยงาน โดยพบว่ามีเงื่อนไขที่มีอิทธิพลต่อผลผลิตของนโยบายโฉนดชุมชน แบ่งเป็น 6 ด้าน 19 เงื่อนไขประกอบด้วย 1) ด้านเนื้อหาสาระของนโยบาย มี 2 เงื่อนไขได้แก่ ความ สามารถในการแก้ไขปัญหาของนโยบาย และความชัดเจนในเนื้อหาสาระของนโยบาย 2) ด้าน สมรรถนะขององค์การที่นำนโยบายไปปฏิบัติ มี 2 เงื่อนไขได้แก่ โครงสร้างในการดำเนินงาน นโยบายโฉนดชุมชนและทรัพยากรในการดำเนินงานนโยบายโฉนดชุมชน 3) ด้านหน่วยงานที่ รับผิดชอบดูแลที่ดิน มี 3 เงื่อนไขได้แก่ กฎระเบียบกฎหมายของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทัศนคติ ของผู้ปฏิบัติงานในหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และความร่วมมือในการดำเนินงานโฉนดชุมชนจาก หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 4) ด้านพฤติกรรมผู้นำนโยบายไปปฏิบัติ มี 4 เงื่อนไขได้แก่ การยอมปฏิบัติตามนโยบาย การหลีกเลี่ยงการนำนโยบายไปปฏิบัติ การถ่วงเวลา และ การยึดถือ กฎหมายแบบกัดคัมภีร์ 5) ด้านการเมืองและระบบราชการ มี 5 เงื่อนไขได้แก่ การมีส่วนร่วม ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการกำหนดนโยบาย ระบบราชการและกระบวนการทางกฎหมาย การ เปลี่ยนแปลงรัฐบาล อำนาจทางการเมืองและผลประโยชน์ และสถานการณ์ความขัดแย้งทาง การเมือง และ 6) ด้านกลุ่มเป้าหมายของนโยบาย มี 3 เงื่อนไขได้แก่ ประเภทและลักษณะที่ดิน ของชุมชน ความพร้อมของชุมชน และการมีส่วนร่วมของชุมชน ส่วนเงื่อนไขที่ส่งผลให้ชุมชน ได้รับโฉนดชุมชนพบว่ามี 5 เงื่อนไขได้แก่ การต่อสู้อย่างยาวนานเรื่องสิทธิในที่ดินทำกินของ ชุมชน การมีสมาชิกในชุมชนที่เข้มแข็ง การเข้าร่วมกับเครือข่ายปฏิรูปที่ดินแห่งประเทศไทยเพื่อ ขับเคลื่อนนโยบาย การมีหน่วยงานรองรับสิทธิ์การใช้ประโยชน์ในที่ดินตามกฎหมาย และการ หนุนช่วยจากนักวิชาการ แนวทางในการดำเนินงานเพื่อให้นโยบายโฉนดชุมชนสามารถดำเนินไปได้อย่างมี ประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากยิ่งขึ้นมีดังต่อไปนี้ 1) การสร้างความชัดเจนในนโยบายโดย การจำกัดขอบเขตของกลุ่มเป้าหมายและการกำหนดเป้าหมายในการดำเนินงาน 2) การเสริม สร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงาน 3) การจัดให้มีหน่วยงานที่รับผิดชอบนโยบายโฉนดชุมชน โดยตรงโดย 4) การกำหนดกฎหมายขึ้นมารองรับการนำนโยบายโฉนดชุมชนไปปฏิบัติ และ 5) การสร้างแรงจูงใจในการทำงานและการสร้างความผูกพันในเป้าหมายของนโยบาย ซึ่งแนวทาง ดังกล่าวจะสามารถดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลจะต้องได้รับการสนับสนุน ทางการเมืองทั้งจากฝ่ายรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

The study of the community title deed policy implementation aims at: 1) the studying the community title deed policy implementation process; 2) the examining the conditions influencing the community title deed policy outputs, and the prerequisites making the Bann Khlong Yong Co-operative Community, Co. Ltd. and the Bann Par Sang Agricultural Cooperative Community Co. Ltd. to receive community title deed. This research makes use of qualitative methods as its research methodology. The research employs the method of in-depth interviews with key informants. These include: the Coordination Committee for Issuing the Community Title Deeds; the Sub-Committee for Giving Assistances to the Coordination Committee for Issuing Title Deed; the community title deed officers; the officials who are responsible for taking care of the target group’s lands; and the community title deed beneficiaries. There are five steps in the process of community title deed policy implementation. These are: (1) the appointment of those who are responsible for the policy; (2) the transformation of policies into action; (3) the policy compliancemaking; (4) the operations for issuing community title deed; and (5) the interagencies cooperation-organizing. It is also found that there are totally 19 conditions influencing the community title deed policy outputs. Moreover, these conditions can be divided into six issues: (1) the policy content issue comprising of two conditions that are policy capability, and the clarification of policy content; (2) the issue on capability of the implementing agency that covers two conditions, i.e. the community title deed policy implementation structure, and the necessary resources for policy implementation; (3) the issue on responsible agency to take care the matter of land which involves three conditions, i.e. relevant law and regulations, implementers’ attitudes and the relevant agencies’ collaboration; (4) the implementers’ behavior issue consisting of four conditions that are the policy compliance, the policy implementation avoidance, the policy implementation delaying, and the legal-based rigid policy implementation; (5) the politics and bureaucratic issue comprising of five conditions, that are the stakeholders’ policy-making participation, the bureaucratic system and its legal procedure, the changes of government, the political power and interests, and the political conflict situation; (6) The issue on policy’s target group which involves three conditions including types and characteristics of community land, the readiness of community, and the community participation. Regarding on the prerequisites making the community people to receive community title deed, there are five conditions. These include the community’s long-time struggling for claiming their rights on land, the strength of community’s members, the cooperation between the community and the Land Reform Network of Thailand to push for the policymaking and actions, the existing of agency to approve the community’s legal rights to use land, and the assistance from academicians. Approaches to make the efficiency and effectiveness of community title deed policy implementation are: (1) the policy clarification-making by limiting the target group of beneficiaries and clarifying the policy goals; (2) the strengthening corporation with agencies; (3) the establishing of legal-based and responsible agency that is obligated to manage community title deed issues and other relevant title deed affairs; (4) the making of laws on the community title deed policy implementation; and (5) the creation of officials’ working motivation, and the formation of policy implementers’ intention to achieve the policy goal. However, these approaches could be efficiently and effectively implemented only if the supports from both political sectors and relevant agencies are existed.