แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์

Abstract

การศึกษาเรื่อง แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของปัจจัยที่ส่งผลต่อการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วมในอำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ รวมทั้งศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม และเพื่อเสนอแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยการสัมภาษณ์และจัดสนทนากลุ่มเจ้าหน้าที่หน่วยงานราชการ เจ้าหน้าที่ชุมชน หัวหน้าชมรมโฮมสเตย์ชุมชนบ้านโพน และประธานโครงการส่งเสริมการทอผ้าไหมแพรวาบ้านโพนฯ จำนวน 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เนื้อหา และแบบสอบถามเก็บข้อมูลจากเจ้าหน้าที่หน่วยงานราชการ เจ้าหน้าที่ชุมชน เยาวชน และประชาชนชุมชนบ้านโพน จำนวน 400 ตัวอย่าง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติอนุมาน สำหรับความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรใช้การวิเคราะห์ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน (Pearson’s Correlation Coefficient) และสำหรับการวิเคราะห์อิทธิผลของตัวแปรใช้การวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis) ผลการศึกษา พบว่า รูปแบบการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนมีลักษณะสัมผัสวัฒนธรรมชนบทหรือโฮมสเตย์ (Home Stay) มุ่งเน้นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ และวัฒนธรรมโดยตรงของชาวผู้ไทมีลักษณะการท่องเที่ยวที่มุ่งเน้นให้เห็นคุณค่าทางวัฒนธรรมและระบบนิเวศของชุมชน ปัจจัยลักษณะประชากรศาสตร์มีความสัมพันธ์ต่อปัจจัยการมีส่วนร่วมของประชาชน และปัจจัยการมีส่วนร่วมของประชาชนกับปัจจัยขีดความสามารถของการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนในทิศทางเดียวกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ปัจจัยที่มีอิทธิพลเชิงบวกต่อการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วมได้ดีที่สุด คือ การมีส่วนร่วมของประชาชนในการประเมินผล (Beta = .416) และปัจจัยขีดความสามารถของการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน ด้านภาวะผู้น า (Beta = .527) จากผลการศึกษานี้นำไปสู่ข้อเสนอแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านโพนแบบมีส่วนร่วม ประกอบด้วย 3 แนวทาง คือ 1) แนวทางการพัฒนาศักยภาพของชุมชนและกลุ่มเครือข่ายของชุมชน 2) แนวทางการพัฒนาหลักการบริหารและจัดการเชิงกลยุทธ์ของชุมชน และ 3) แนวทางการพัฒนาการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวของชุมชน