การศึกษาวาทกรรมในเพลงของวงไททศมิตรที่สะท้อนภาพความท้าทายต่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนของสังคมไทย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีจุดประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวาทกรรมที่สะท้อนภาพความท้าทายต่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนในเพลงของวงไททศมิตร 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างวาทกรรมที่สะท้อนภาพความท้าทายต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนในเพลงของวงไททศมิตรกับความเป็นไปในสังคมไทยในช่วงปี พ.ศ. 2555 - 2565 โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาสาร (content analysis) ในเพลงของวงไททศมิตรในอัลบั้ม เพื่อชีวิตกู ที่ศิลปินในวงเป็นผู้แต่งเองทั้งเพลง และเผยแพร่ผ่านช่อง YouTube ของ Gene Lab นับจากยอดวิวสูงสุด 3 อันดับ ได้แก่เพลงเสื้อกั๊ก เพลงเพื่อชีวิตกู และเพลงผีพนันแล้วเปรียบเทียบกับความเป็นไปในสังคมในช่วงปี พ.ศ. 2555 – 2565

ผลการศึกษา พบว่าเพลงของวงไททศมิตรได้สื่อสารวาทกรรมที่สะท้อนภาพความท้าทายต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนทั้งหมด 5 เรื่อง โดยมีความสัมพันธ์กับความเป็นไปในสังคมไทย ดังนี้ 1) ความยากจน ที่สะท้อนถึงความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงทรัพยากรและการพัฒนาคุณภาพชีวิต แต่ไม่พบว่าคนจนใช้ชีวิตเพื่อความอยู่รอดของครอบครัวเป็นหลัก 2) การศึกษาและอาชีพ ที่สะท้อนถึงค่านิยมว่าการศึกษาระดับอุดมศึกษานำไปสู่อาชีพที่มั่นคง แต่ยังคงขัดแย้งกับภาวะว่างงานของบัณฑิต และไม่พบการด้อยค่าอาชีพใช้แรงงานหรืออาชีพด้านศิลปะ 3) บทบาทและหน้าที่ของผู้ชาย ที่สะท้อนว่าผู้ชายมีส่วนร่วมในแรงงานและการเมืองมากกว่าผู้หญิง แต่ไม่พบว่าผู้ชายต้องเป็นผู้นำครอบครัว 4) การพนัน ที่สะท้อนให้เห็นปัจจัยที่ส่งผลต่อความยากจน แต่ไม่พบว่าคนจนใช้เงินก้อนที่จำเป็นในการพนัน 5) ความบกพร่องของรัฐในการบริหารจัดการประเทศไทย ที่สะท้อนให้เห็นความเจริญที่กระจุกตัวอยู่ในเมือง และกระบวนการยุติธรรมที่มีการปฏิบัติอย่างไม่เท่าเทียม