กลยุทธ์สื่อบุคคลเพื่อสร้างเครือข่ายการสื่อสารอย่างมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนา "เกษตรอินทรีย์"

Abstract

การวิจัยครั้งนีมี้วัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) เพื่อศึกษาคุณลักษณะ และบทบาทของ ปราชญ์ชาวบ้าน บ้านชำปลาไหล ตำบลสองพี่น้อง อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี (2) เพื่อศึกษากล ยุทธ์ของปราชญ์ชาวบ้านในการสร้างเครือข่ายเกษตรอินทรีย์ (3) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของ เกษตรกรที่เข้าร่วมกลุ่มเกษตรอินทรีย์ (4) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของเกษตรกรที่มีต่อปราชญ์ ชาวบ้านและเครือข่ายเกษตรอินทรีย์

งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีผู้ให้ข้อมูลหลักที่สำคัญ (Key Information) 17 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม (1) ปราชญ์ชาวบ้าน บ้านชำปลาไหล ตำบลสองพี่น้อง อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี และผู้ประสานการขับเคลื่อนกิจกรรมเครือข่าย เกษตรอินทรีย์ (2) กลุ่มเกษตรกรในเครือข่ายเกษตรอินทรีย์บ้านชำปลาไหลตำบลสองพี่น้อง อำเภอท่าใหม่จังหวัดจันทบุรี การศึกษาวิจัยใช้เครื่องมือ (1) การสัมภาษณ์เชิงลึก (2) การสังเกต แบบไม่มีส่วนร่วม (3) การสัมภาษณ์กลุ่ม ทำการวิเคราะห์ข้อมูลแบบพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่าปราชญ์ชาวบ้าน บ้านชำปลาไหล ตำบลสองพี่น้อง อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรีมีคุณลักษณะและบทบาทของความเป็นผู้นำทางธรรมชาติอย่างเด่นชัด ในด้านของ การบริหารหมู่บ้านผนวกกับการมีความสามารถทางด้านการเกษตร และเป็นผู้นำผลักดันการเปลี่ยนแปลงการเกษตร จากเกษตรเกษตรเคมีมาสู่การทำเกษตรอินทรีย์ในหมู่บ้านและขยายผล เกิดเป็นเครือข่ายเกษตรอินทรีย์ที่ประสบความสำเร็จ โดยใช้กลยุทธ์การสื่อสารเพื่อพัฒนาแบบมี ส่วนร่วมต่าง ๆ มากมายเพื่อให้เกษตรกรเข้ามามีส่วนร่วมในเครือข่ายข่ายเกษตรอินทรีย์บ้านชำปลา ไหล แบ่งได้เป็น (1) กลยุทธ์การสร้างสาร (2) กลยุทธ์การใช้สื่อ (3) กลยุทธ์นำเสนอสาร ส่วนการมี ส่วนร่วมของเกษตรกรในเครือข่ายเกษตรอินทรีย์นั้น พบว่าเกษตรกรในกลุ่มประชาชนยังคงมีส่วน ร่วมในฐานะผู้รับสาร/ผู้ใช้สาร เป็นส่วนใหญ่ เกษตรกรกลุ่มผู้นำความคิดเห็นจะอยู่ในฐานะผู้ส่ง สาร/ผู้ผลิต/ผู้ร่วมแสดง และเป็นผู้วางแผนและกำหนดนโยบาย ความคิดเห็นของเกษตรกรที่มีต่อ เครือข่ายเกษตรอินทรีย์ เกษตรกรเห็นด้วยกับเครือข่ายเกษตรอินทรีย์ที่เกิดขึ้นในหมู่บ้าน ทั้งนี้เป็น เพราะว่าการเข้าร่วมเครือข่ายเกษตรอินทรีย์เป็นประโยชน์ต่อเกษตรกรและชุมชน ทั้งนี้ ผลของ งานวิจัยเกี่ยวกับกลยุทธ์สื่อบุคคลเพื่อสร้างเครือข่ายการสื่อสารอย่างมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนา “เกษตร อินทรีย์” ซึ่งกลุ่มผู้นำ หรือปราชญ์ชาวบ้านอื่น ๆ สามารถนำไปเป็นแนวทาง ในการเผยแพร่ความรู้ ต่าง ๆ สู่เครือข่ายหรือชุมชนของตนเองต่อไป